
De eerste keer dat ik Slot Haamstede betrad werd me vriendelijk verzocht het tentoongestelde harnas niet aan te trekken, zelfs niet -juist niet- wanneer we in een jolige bui zouden zijn na het diner in de ridderzaal. Een diner in de ridderzaal? Jazeker, Slot Haamstede is het familiekasteel van een vriendin en eens in de zoveel tijd organiseert ze daar een feestelijk weekendje met vrienden waarin we Zeeuwse oesters eten naast de slotgracht en op bezoek gaan bij het zolderspook.
Theatraal als ik ben voelt het inmiddels al alsof ik een soort van eigen kamer heb in het slot, want alle (twee) keren dat ik daar geweest ben sliep ik in dezelfde. Zonder twijfel is het ook de meest spectaculaire plek waar ik ooit midden in de nacht een potje omgekeerd verstoppertje heb gespeeld. Daar schep ik tegen leerlingen dan ook graag over op, want laten we eerlijk zijn, niet elk slot spreekt zo tot de verbeelding als Slot Haamstede met zijn ophaalbrug en kastelerige voorkomen. Dat moet ook jeugdboekenschrijver Jeroen Blankendaal hebben gedacht, toen hij besloot een raadselachtig verhaal te vertellen over de verborgen kunstschat van de baron Van Haamstede.
In tegenstelling tot de werkelijkheid is in het boek de laatste bewoner van het slot al overleden en heeft geen familie achtergelaten. In dit verhaal is het slot een gemeente-archief geworden en naar verluidt zou de laatste baron de kunstschatten van het kasteel in de duinen hebben verstopt vlak voor zijn dood. Je voelt het al aankomen: die schat is nooit teruggevonden. Wanneer op Open Monumentendag voor het eerst sinds lange tijd de bunkers worden opengesteld biedt dat voor de plaatselijke dorpsgek en tevens schatzoeker nieuwe mogelijkheden, maar het bevalt hem niet dat er ook een groepje tieners op zoek is naar de schat.
Dat groepje tieners bestaat uit Sophia, Liam en Jonas, die al sinds jaar en dag met hun ouders op vakantie gaan in Haamstede. Waar hun onderzoekje begint als het uitzoeken van een oude dorpsfabel, komen ze opeens verrassende feiten op het spoor over een kunstroof door de Nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze nemen hun onderzoek steeds meer serieus en brengen daarvoor zelfs een bezoekje aan een tante in Oostenrijk. Hoe meer ze te weten komen, hoe actiever ze worden tegengewerkt. Ze worden bedreigd door iemand die hun onderzoek naar de kunstroof probeert te dwarsbomen en daar heel erg ver voor wil gaan. Wat begon als een grap eindigt in een bloedstollend verhaal waarin geen uitweg terug meer lijkt te zijn. Wordt de kunstschat gevonden en komen Sophia, Liam en Jonas heelhuids uit de strijd?
Zonder meer heeft dit boek veel elementen waar kinderen nieuwsgierig op kunnen aanhaken: verrassende -écht bestaande- locaties, een kunstroof, een eigenzinnige baron, een waardevolle schat, een link met de Tweede Wereldoorlog en een groot mysterie dat ontrafelt wordt door een heel normaal ogend groepje tieners waar je zelf onderdeel van had kunnen zijn. Het is een vlot geschreven boek waarin de gebeurtenissen elkaar in rap tempo opvolgen en de hoofdstukken lekker kort zijn met kleine cliffhangertjes op het einde. Gecombineerd met de ruime bladspiegel levert dat een boek op voor een breed publiek dat ook bijzonder geschikt is voor kinderen met een korte spanningsboog of aarzelende houding tegenover lezen. En laat dat nou net de doelgroep zijn die Blankendaal voor ogen lijkt te hebben gehad tijdens het schrijven van zijn boek.
Jeroen vindt leesbevordering erg belangrijk en gunt ieder kind een fijne leeservaring. Hij regelde daarom dat 800 bovenbouwleerlingen van 18 basisscholen in Zeeland het boek cadeau krijgen tijdens zijn leesbevorderingstour. Hij bedacht ook nog een fietsroute bij het boek, waar komende zomer op wordt gewezen op verschillende campings in de omgeving van Haamstede. Het verbaasde me dan ook niet dat aan Blankendaals kinderboekendebuut een jarenlange marketingcarrière voorafgaat. Hij lijkt goed te hebben bestudeerd waar succesvolle kinderboeken aan voldoen en heeft de promo piekfijn op orde.
Bij een volgend boek mogen wat mij betreft de personages nog wat meer diepte krijgen. Je komt veel te weten over hun levens, maar ze maken weinig persoonlijke groei door. Juist op emotioneel vlak had ik graag wat meer ontwikkeling gezien want, poeh, ze maken nogal wat mee deze zomer. Ook de tools van whizzkid Jonas hadden wat mij betreft een tandje minder gemogen. Hij zet in razend tempo een reeks buitengewone apps, GPS-trackers en camera’s in waar de AIVD nog jaloers op zou zijn. Dat klinkt wel cool, maar de charme van dit boek zit wat mij betreft toch echt in het feit dat het hele normale kinderen zijn waarmee je je kunt identificeren. Toch is dit commentaar wel wat gerommel in de marge en vind ik Het mysterie van Haamstede een uitstekend debuut. Niet alleen geschikt voor de bovenbouw van de basisschool, maar zeker ook voor de brugklas.
Ik wens mijn stadgenoot Jeroen veel succes met zijn grote leesbevorderingscampagne in Zeeland en hoop stiekem dat zijn volgende boek over Utrecht zal gaan.
Mijn leeftijdsadvies: 10+ | Uitgeverij: De Fontein | Auteur: Jeroen Blankendaal | Omslagbeeld: Caren Limpens| Verschenen: 30 mei 2024 | Prijs: €17,99 |Hier te bestellen
Ben je benieuwd naar alle activiteiten rondom Het mysterie van Haamstede? Volg dan de Instagram-pagina @mysterievanhaamstede

1 reactie