‘Ik ben in de verkeerde tijd geboren’ – Janneke

Lieve Heleen,

Ze is 15 jaar en nu al teleurgesteld in de liefde. Al twee jaar lang komt ze zo nu en dan naar mijn keuze-uur om haar hart te luchten over de scheiding van haar ouders, maar vooral ook over de onvolwassenheid van haar mannelijke leeftijdsgenoten en hun ploertige gedrag tijdens een date, een chatgesprek of een feestje. ‘Ach Janneke,’ zegt ze, terwijl ze haar kauwgom in de prullenbak gooit en haar croptop rechttrekt, ‘ik ben in de verkeerde tijd geboren.’

Op zich ken ik dat gevoel. Dat je je als onbegrepen tiener zit af te vragen waarom je in de waanzin van je eigen tijd bent beland. Persoonlijk heb ik me weleens afgevraagd of ik niet beter in de jaren 80 geboren had kunnen worden, net als Harry Potter. De échte Potter-fans onder ons weten dat Zweinstein tijdelijk sloot vanwege de machtsgreep van Voldemort, precíés in die paar jaar dat ik naar de brugklas ging. Er viel dan ook nooit een uitnodiging op de mat, want ik was net te laat geboren. Zonde. Er is aan mij een bevlogen magiër verloren gegaan. Je ziet het, ik had op die leeftijd andere prioriteiten dan de liefde.

Zo niet bij een goeie vriend van me. Hij heeft altijd beweerd dat hij het goed zou hebben gedaan ten tijde van Pride & Prejudice. Een tijd waarin hij als een ietwat stijve Mr. Darcy te paard wat dames had kunnen bezoeken in hun landhuis. Een feministische opmerking, wat smeulende blikken en een handkus verder zou hij dan de goedgeklede openminded man met een warm hart blijken te zijn die hij is. Hoe ingewikkeld Jane Austen de beperkingen van de etiquette ook doet overkomen, het leek hem een stuk makkelijker dan wat er tegenwoordig op het gebied van flirten en versieren van een man wordt verwacht.

‘Welke tijd had je in gedachten,’ vraag ik haar. Zou ze -net als mijn oma- vinden dat de tijd eigenlijk nog niet rijp is voor een moderne vrouw als zij? Mijn oma zou zo graag wat later geboren zijn. Zodat ze gewoon had kunnen blijven werken naast de opvoeding van haar kinderen. Zouden we voor deze strijdlustige tiener nog niet woke genoeg zijn? ‘Bridgerton,’ zegt ze dan. ‘In de tijd van Bridgerton waren de mannen nog galant en wisten ze écht wat consent inhield’

In een wereld vol chaperonnes, balboekjes en vluchtig gefluisterde liefdesverklaringen kan ik me voorstellen dat de omslachtige omgangsvormen uit de 19e eeuw naadloos aan lijken te sluiten op de zorgvuldig gecomponeerde liefdesscènes van producent Shondaland. In de serie zijn de dames uit de Londens High Society -zoals het een dame uit die tijd betaamt- nog steeds onwetend, maar ook zelfbewust en ze geven duidelijk hun grenzen aan. Zolang het sex tussen twee echte geliefden betreft, worden die grenzen ook altijd gerespecteerd en door de man vooraf bevraagd. De verliefde heren vragen toestemming om aan te raken, toestemming om uit te kleden en toestemming om sensuele stapjes verder te mogen gaan.

Het geeft een vertekend beeld van het Regency-tijdperk, want niets was natuurlijk minder waar. Vrouwen hadden meestal geen inspraak, of het nu om sex of om een geschikte huwelijkskandidaat ging. Shonda Rhimes laat met haar gemoderniseerde kostuumdrama vooral iets anders zien. Dat diversiteit -zowel qua kleur, lichaamsbouw, sekse of seksuele voorkeur- en consent heel soepel en vanzelfsprekend kunnen overkomen. Zélfs als dat historisch gezien niet in het verhaal past.

Zonder pardon veegt ze alle bezwaren van tafel die rondom consent nog altijd worden opgeworpen. Toestemming vragen rondom intimiteit zou sfeer verlagend zijn, de vaart uit het gepassioneerde moment halen, gekunsteld overkomen en van mannen slappe watjes maken. Maar de buitengewoon aantrekkelijke Hertog van Hastings (seizoen 1), Lord Anthony (seizoen 2) en Colin Bridgerton (seizoen 3) bewijzen dat het juist een bijzonder aantrekkelijk onderdeel van het liefdesspel kan zijn en dat je om toestemming kunt vragen zonder afbreuk aan ‘je mannelijkheid’ te doen. Shonda geeft met Bridgerton lessen in consent aan een heel erg groot publiek.

Hoewel de geschiedenisdocent dus nog wat historische context zou kunnen geven over de serie, kan de maatschappijleerdocent haar geluk niet op met alle hedendaagse thema’s die erin worden aangestipt. In de nieuwe wet Seksuele Misdrijven die in gaat vanaf morgen, 1 juli 2024, is wederzijdse toestemming een belangrijk element. Tegelijkertijd met deze nieuwe wet start de nieuwe Ben je oké?-publiekscampagne die jongeren bewust moet maken en op weg moet helpen rondom dit thema. Vorige week bleek nog uit een rapport van Rutgers en Ipsos I&O dat jongeren tussen de 18 en 25 jaar oud hun sekservaringen veel hoger beoordelen wanneer de wederzijdse instemming meerdere keren wordt gecheckt voor en tijdens hun seksuele ontmoeting. Voor iedereen die niet begrijpt hoe je consent op verbale of non-verbale wijze checkt, zijn er nu dus campagnes op TikTok en in de klas. Maar wat mij betreft kunnen jongeren -en volwassenen trouwens ook!- net zo goed de uitgebreide inspiratiesessies in de vorm van een zwoele Netflixserie over de Londense High Society bekijken. Andrew Tate eat your heart out. Het ‘19e eeuwse’ Bridgerton weet de huidige tijdsgeest zoveel beter te vangen.

Aan het einde van de les pakt mijn 15-jarige romanticus haar tas in en wijst me op mijn prettige leven: ‘Wees maar blij dat jij al een fijne relatie hebt. Alleen is maar alleen.’ ‘Oh zeker,’ beaam ik, ‘maar ik ben ook al ruim twee keer zo oud als jij. Je hebt nog even. En trouwens, wie weet loop je deze zomer al tegen je grote liefde aan. Je prins te paard. Of te jetski. Te brommer. Je ging toch naar Ibiza? Ik weet niet hoe hertogen en lords zich daar vandaag de dag vervoeren.’ ‘Ja maar eerst ga ik kamperen in België. Ik ga sisterhood vieren met mijn vriendinnen op de camping. Voor mij even geen mannen deze zomer. Zeker niet op een jetski. Dat zijn aso’s.’

Geniet van de zomervakantie! (En pas op voor mannen op jetski’s)

Janneke

Je kunt drie seizoenen Bridgerton bekijken op Netflix. Bekijk hieronder een succesanalyse van één van de meest besproken Bridgerton scénes van dit moment:

Wist je dat de ‘klassieke’ achtergrondmuziek van Bridgerton eigenlijk moderne hits in een klassiek jasje zijn? Zo werd in het laatste seizoen een romantische scène tussen Colin en Penelope voorzien van de hit Give me everything van Pitbull, maar dan met een klassieke saus erover. Je kunt de afspeellijst hier, op Spotify, beluisteren. Herken jij ze allemaal?

*Afbeelding: Netflix

Een reactie plaatsen