Soms bezoek je een voorstelling waardoor je weer even heel duidelijk ziet dat op het toneel veel verschillende kunstvormen samenkomen op een manier zoals dat alleen in het theater kan. Kunst en cultuur in de puurste vorm. Romeo & Julia is zo’n voorstelling. Toneelspel, dans, kostuums, decor, muziek en taal zijn in deze voorstelling allemaal even belangrijk en vertellen samen -ieder op hun eigen manier- hetzelfde verhaal.
Het verhaal dat in deze versie van Romeo & Julia wordt verteld is anders dan anders. Het speelt zich af in een dystopische setting, waarin een groep jongeren in een soort bunker lijkt te wonen. De bunker is opgewassen tegen het natuurgeweld dat sinds kort over de wereld raast en de ouders van Romeo, Julia en hun leeftijdsgenoten heeft ontnomen. Als stilzwijgende geesten dansen de ouders in donkerblauwe sluiers voortdurend rondom hun kinderen op het toneel, om hen het rechte pad te wijzen. Julia is een zelfbewuste jonge vrouw die haar eigen pad wil ontdekken. Ze ageert tegen de voorouders en tradities die haar in een huwelijk met Romeo lijken te dwingen. Daar tegenover staat Romeo die zielsveel van haar houdt en ontzettend graag aan die tradities en verwachtingen vast wil houden.
Hoewel het traditionele smachten, het ontembare verlangen en de balkonscène niet aan bod komen in deze coming-of-age-versie van Romeo & Julia, is het ontegenzeglijk een verhaal dat bol staat van liefde. Net als in het origineel staat de worsteling centraal tussen de liefde voor hun (voor)ouders en daartegenover de liefde voor henzelf. Julia wil van haar (voor)ouders kunnen houden en hun liefde ontvangen zónder aan hun verwachtingen te moeten voldoen.
Ze wil heel even vrij van haar leven. Een weekje maar. Om na te kunnen denken wat ze zélf graag wil. Ze wil van zichzelf kunnen houden om wie ze is. En ze wil van Romeo kunnen houden om wie hij is. Ze wil de ruimte krijgen om dat te ontdekken. Ook als dat, hoe pijnlijk ook, de conclusie kan opleveren dat haar liefde voor Romeo vriendschappelijk is. Of de liefde van een broer en zus. Ze wil de wijde wereld in, hoe woest die dan ook moge zijn. De veilige bunker uit. Ze wil voelen dat ze leeft, ze wil kunnen kiezen van wie ze houdt en tegelijkertijd wil ze leven met de wetenschap dat ze altijd terug mag keren naar de mensen die van haar houden. Maar is dat te veel gevraagd van Romeo? ‘Een conflict van de vorige eeuw,’ hoor ik een bezoeker zeggen, maar zelf denk ik meteen aan Lale Gül.
Zonder meer is het de rol van Ginny, mother of the house, die het stuk de diepgang geeft die het nodig heeft om niet tot een oppervlakkig tienerdrama te vervallen. Ginny wordt gespeeld door Rick Paul van Mulligen, die als verteller letterlijk boven het verhaal uitstijgt. Hij is een kop groter dan de andere spelers en met zijn lange ooievaarsbenen wordt elke beweging die hij maakt een ontroerende uitvergroting van de gevoelens die door het dansensemble worden uitgebeeld. Waar dans soms als ondersteuning of verfraaiing aan toneelspel wordt toegevoegd, nemen de dansers tijdens deze voorstelling het verhaal dikwijls over. Woordeloze scènes worden in Hiphop– en Bollywood-bewegingen gegoten. Waarbij de laatste uren voor de dood van Romeo’s neef Benvolio een indrukwekkend hoogte/dieptepunt is, uitgevoerd door danser Ali Zanad.
Het is een lange zit, van drie uur, wat wel wat van je aandachtsspanne vraagt en om echt van het verhaal te kunnen genieten is enige voorkennis wel nodig. Daarbij is het ook handig om al een klein beetje geoefend te zijn in het herkennen van onuitgesproken verhaallijnen, zoals die verteld worden in bijvoorbeeld dans. Maar ook de waanzinnige kostuums van jeans en het brutalistisch ogende decor van zogenaamde betonblokken vertellen hun eigen verhaal. Wie graag met tieners deze voorstelling wil bezoeken doet er dus goed aan om dat bezoek een klein beetje voor te bereiden en/of de optionele inleiding erbij te boeken die er in sommige theaters bij wordt aangeboden. Wat niet wil zeggen dat het een verhaal is voor louter geoefende theaterbezoekers. Integendeel, de zoektocht naar de liefde en naar zichzelf is er eentje van alle tijden en is juist voor tieners en jong volwassenen heel herkenbaar in beeld gebracht.
Romeo & Julia van HNT Jong is geschikt voor jongeren vanaf 14 jaar. Ik bezocht deze voorstelling op zaterdag 26 oktober in Stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden. Hoewel je deze voorstelling alleen nog in november kunt bezoeken willen we onze (Utrechtse) lezers er graag op wijzen dat de voorstelling nog speelt in o.a. Utrecht. Bekijk hier de hele speellijst.
Hoe was het op school? 