
‘Ik kan je vast verklappen dat mijn volgende boek een link met Utrecht heeft,’ schreef Jeroen Blankendaal als reactie op mijn recensie over zijn vorige boek Het mysterie van Haamstede, waarin ik de wens uitsprak dat het volgende boek over ons gezamenlijke stadje zou gaan. Zijn nieuwe boek Verwisseld gaat over de Utrechtse Max die op wonderbaarlijke wijze verwisseld wordt met een ander kind en in het lichaam van Kofi terecht komt. Kofi leeft in het Rijk van Umandor en kan wel wat hulp van een buitenstaander gebruiken.
Het Rijk van Umandor heeft een nieuwe Hoeder nodig om de inwoners in onschuld te laten leven. Kofi wordt kandidaat gesteld en De Raad van Wijze Kinderen geeft hem drie opdrachten om zichzelf te bewijzen. Maar hoe onschuldig is het leven in Umandor eigenlijk? Er bekruipt Kofi langzaamaan een unheimisch gevoel. Er lijkt meer aan de hand te zijn dan alleen de wisseling van de Hoeder.
Wie zich afvraagt waarom een kind zulke verantwoordelijke taken op zich moet nemen, legt de vinger op de zere plek. In Umandor zijn geen volwassenen. Wanneer een kind de leeftijd van 16 jaar bereikt verandert het weer in een baby. Een oneindig leven waarin kinderen voortdurend worden herboren. Umandor is een land dat voor en door kinderen wordt geleid. Dat klinkt feestelijk, maar kunnen kinderen nog wel echt kind zijn wanneer de verantwoordelijkheden van volwassenen (in onze wereld) op hun schouders rusten, zoals dat in de plaatsen Nieuwstad, Meervis en Dalvrees gebeurt? De levensgevaarlijke opdrachten die Max in het lichaam van Kofi krijgt zijn bepaald niet kinderachtig.
Net als bij Blankendaals vorige boek heeft hij goed nagedacht over elementen waar kinderen nieuwsgierig op kunnen aanhaken: een grote opdracht, verschillende proeven, een onderliggend mysterie en een machtsverschuiving. Een bekend concept dat doet denken aan andere kinderboeken. Aan alles in het boek Verwisseld proef je dan ook Jeroens liefde voor het boek Koning van Katoren, het boek waar hij ooit zelf door werd geraakt toen zijn meester Geert hem eruit voorlas. Jeroen vertelt tijdens zijn boekpresentatie hoe hij door zijn meester actief is aangezet tot lezen en hoe dankbaar hij daarvoor is. Het boek is daarom opgedragen aan alle meesters en juffen die van lezen in de klas een feestje maken. Daarnaast ontwierp Jeroen, in samenwerking met docenten, een schrijfspel om met de klas te spelen. Het helpt kinderen om zelf een verhaal te verzinnen over een fantasieland.
Jeroen Blankendaal is duidelijk een conceptuele denker die zijn verhaal als een aantrekkelijk pakket weet te presenteren, inclusief lesmateriaal. Het boek zit goed in elkaar met korte hoofdstukken en met een complex overkoepelend verhaal voorzien van genoeg kleine spannende momenten om ook lezers met een korte spanningsboog vast te houden. Zijn taalgebruik is helder en de zinnen zijn niet lang, waardoor het een prettig boek is voor aarzelende lezers in de onderbouw van het voortgezet onderwijs.
Het is niet meteen het meest talige boek dat ik de afgelopen tijd heb gelezen. Ik word -zeker binnen het fantasiegenre- graag betoverd door mooie zinnen en taalvondsten. Show, don’t tell. Niet alleen de verhaallijn, maar ook de taal kan fantasie en verbeeldingskracht prikkelen. Wat mij betreft past Jeroens huidige schrijfstijl daarom beter bij het detective-achtige boek Het mysterie van Haamstede dan bij het fantasieverhaal Verwisseld. Aan de andere kant lijkt het erop dat Jeroen experimenteert met genres en zelf ook nog op zoek is naar zijn eigen unieke geluid. In dat licht heeft hij twee uitstekende boeken neergezet, waarin bijvoorbeeld zijn karakteropbouw zich steeds meer ontwikkelt. De stotterende Max maakt in zijn rol als leider Kofi een mooie groei door en je wordt als lezer al veel beter meegenomen in het gevoelsleven van het hoofdpersonage dan in Blankendaals debuut.
Kortom, Jeroen schreef weer een spannend en aantrekkelijk boek. Een schrijver om rekening mee te houden. Wie hem op school uitnodigt via de Schrijverscentrale krijgt het schrijfspel voor de klas cadeau. Nodig hem zeker uit voor een lesbezoek, want zijn kwaliteit ligt absoluut bij het overbrengen van leesplezier. Jeroen Blankendaal is een charmante schrijver en buitengewoon enthousiast.
Mijn leeftijdsadvies: 10+ | Uitgever: De Fontein | Auteur: Jeroen Blankendaal | Omslagillustratie: Caren Limpens | Verschenen: 28 augustus 2025 | Prijs: €18,99 |Hier te bestellen

Deze recensie is onderdeel van een blogtour, georganiseerd door Uitgeverij De Fontein ter promotie van het boek Verwisseld door Jeroen Blankendaal. Ik ontving een recensie-exemplaar in ruil voor mijn eerlijke en objectieve mening.
