Helaas zien we elke dag in het nieuws dat vrede nog altijd niet vanzelfsprekend is, ook al leven wij al bijna 78 jaar in vrijheid. Daarom hebben we tot 4 & 5 mei elke week een winactie met een boek dat zich afspeelt rond de Tweede Wereldoorlog. Zodat we niet vergeten wat er toen gebeurd is en we ervan kunnen leren met het oog op de toekomst en de actualiteit.
We hebben gekozen voor acht verhalen die een totaal verschillende kant van de oorlog belichten. Deze week maak je kans op Noem geen namen van Astrid Sy. Je hebt een week de tijd om te reageren via onze instagram-pagina. Op zondag 12 maart 2023, maken we de winnaar bekend.
De kindersmokkel uit de crèche aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam is een bekend en ijzingwekkend verhaal dat in 2012 volop aandacht kreeg toen de film Süskind verscheen. Historicus Astrid Sy -bekend als presentator van het programma Andere Tijden- besloot er een jeugdboek over te schrijven, waarbij ze heel bewust heeft gekozen voor het perspectief van drie jonge vrouwen die een risicovol onderdeel van de operatie uitvoerden. Het verhaal is gebaseerd op de levens van onder andere Gisela Söhnheim, Hetty Voûte en Sieny Kattenburg, die in de Tweede Wereldoorlog honderden Joodse kinderen hebben gered uit de crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg.
‘Naïef of niet, als ik ook maar een enkel kind kan helpen dan doe ik dat,’ deze dappere woorden van de fictieve verzetsstrijder Kaat vatten de drijfveren van alle deelnemers goed samen om aan deze wanhopige actie deel te willen nemen. Tegelijkertijd maakt Astrid inzichtelijk hoe een dergelijke grote actie niet alleen door onbeheersbare emoties gedreven kan worden, maar juist uit een buitengewoon ingewikkelde organisatie bestond waarin hartverscheurende en onmenselijke keuzes moesten worden gemaakt. Hoe er gesjoemeld werd met transportlijsten, zodat niet opviel dat er kinderen verdwenen. Hoe er een passend gezin voor ieder kind gekozen werd, omdat een kindje met zwart haar niet probleemloos bij een blond gezin kon worden geplaatst.
Het geeft ook een inkijkje in de ingewikkelde kwesties waar de nog altijd controversiële Joodse Raad mee te maken had. De Joodse Raad is een door de Duitsers ingesteld orgaan van Joden die de Joodse gemeenschap moest organiseren en besturen. De Joodse Raad werd zo een doorgeefluik voor anti-Joodse maatregelen en werd verantwoordelijk voor de papieren organisatie van de deportaties in Nederland. Het veroorzaakte een duivels dilemma waar ze destijds al op werden aangekeken door een deel van de Joodse gemeenschap: hadden ze deze taak moeten weigeren zodat de nazi’s vrij spel kregen of was het verstandig om mee te werken ‘om erger te voorkomen’?
Het is goed dat er nu een boek bestaat met dit indringende verhaal. Het voelt surrealistisch aan. Dat maakt het des te belangrijker om ons er m.b.v. dit boek van te kunnen doordringen dat dit écht heeft plaatsgevonden. Het verhaal Noem geen namen is duidelijk door een historicus geschreven n.a.v. een gedegen onderzoek. Dat maakt het hier en daar wat lijvig en gedetailleerd, maar het wordt daardoor ook een geloofwaardige en realistische roman.
Noem geen namen werd gekozen als één van de tien leestips op de shortlist van de Jonge Jury in 2022 en won de prijs Mooiste Boekomslag 2021.
Ons leeftijdsadvies: 13+ | Uitgever: Luitingh-Sijthoff | Auteur: Astrid Sy | Omslagbeeld: Mark Janssen | Verschenen: 30 maart 2021
Niet gewonnen, maar wel nieuwsgierig geworden naar dit boek? Klik hier om Noem geen namen te bestellen.
Hoe was het op school? 