Struikmeisje – Tineke Honingh – Tip van Heleen

“Typisch. Als ik mensen verkeerd begreep, heette dat een stoornis, maar als anderen dat deden, gingen ze gewoon door alsof er niets was gebeurd.”

Erie is gestopt met naar school gaan en dat was de beste beslissing ooit. School is te vol met leerlingen, regels, kleuren. “Het voelt soms alsof er keihard muziek aan staat. Zó hard , dat ik niks anders kan dan met mijn handen tegen mijn oren drukken. Ik bevries, terwijl ik eigenlijk wil wegrennen.”

Therapeute Sylvia heeft een diagnose gesteld en in een enveloppe met een net iets te vrolijke smiley naar haar toegestuurd. Erie is er nog niet aan toe de enveloppe open te maken, misschien heeft het te maken met het woord ‘stoornis’, dat haar boven het hoofd hangt. Van dat woord wordt ze heel boos.

In het huis in het bos, waar Erie met haar moeder en zus woont, voelt ze zich niet ‘anders’. Ze kan zich daar ongestoord bezighouden met het observeren van een baby-dasje, het googelen van alle woorden die ze niet kent uit het boek Leven als een beest en het koken van soep. Als Erie uit haar veilige omgeving moet komen, is het alsof ze een klein (of ook wel eens een heel groot) diertje ingeslikt heeft. “Alles is minder eng als ik eerst hardop De Zeven doe”. Erie telt zeven diersoorten, bomen of vogels, De Zeven, maakt haar rustig.

Even boodschappen doen in de winkel van vakantiepark De Vliegenzwam is voor Erie geen eenvoudige opgave. Als ze, via een route door de struiken, Bas ontmoet is dat voor hen allebei spannend, handig en stiekem best heel fijn. Bas verblijft een tijdje met zijn vader in het vakantiepark, zo’n huisje in het bos is niet bij uitstek de plek waar je als rolstoelbasketballer helemaal in je element bent.

Erie en Bas ontwikkelen een bijzondere vriendschap. Ze herkennen waar ze elkaar aan kunnen vullen en hebben geen oordeel over tekortkomingen. Als Erie ontdekt dat haar zus Billie Bas gevraagd heeft haar uit haar isolement te helpen, voelt ze zich verraden. Bovendien is ze teleurgesteld in zichzelf. Ze was steeds beter geworden in het puzzelen met informatie over mensen en nu bleek de Bas-puzzel niet te kloppen. “Wat als ik mensen nooit zal snappen?”

Erie zoekt rust en troost bij haar dassenjong Greta. “Het leven van een dier  is oersaai. Ik verveelde me dan ook te pletter. Greta leek daar geen probleem mee te hebben, maar ik kon niet uitstaan dat ik dat wel had. Het was de enige en misschien ook belangrijkste observatie die ik na vierentwintig uur in een dassenhok kon opschrijven: Greta leek nérgens aan te denken, terwijl mijn hoofd uitgebreid de tijd nam om aan álles te denken.”

Ik heb Struikmeisje gelezen als een invoelbaar en liefdevol boek. Wat me in het bijzonder aanspreekt is de acceptatie en herkenning, tussen Bas en Erie  en nog veel meer tussen Erie en haar moeder. Het is troostrijk om te lezen dat herkenning én uitzondering binnen een gezin onderkend en uitgesproken worden. Er zijn veel jongeren die ik een gezin gun waarbij je sterk mag worden vanuit een veilige kwetsbaarheid.

Bas had ik nog wel wat beter willen leren kennen. Zijn verhaal wordt verteld vanuit de derde persoon, dat schept afstand. Hij heeft een duidelijke functie in het verhaal, ik had hem nog wel wat meer podium gegund. Dat het boek op verschillende manieren wat voorspelbaar is, stoort me niet zo. Door die voorspelbaarheid krijgt troost en warmte meer ruimte en dat gun ik Erie en iedereen die zich in haar herkent.

Mijn leeftijdsadvies: 10+ | Uitgever: Van Goor | Auteur: Tineke Honingh | Omslagontwerp: bij Barbara | Landkaart: Jeanette Steenmeyer | Verschenen: 21 april 2023 | Prijs: €16,99 | Hier te bestellen