Op de valreep deel ik een jaaroverzicht met negen jeugd- en YA-boeken die ik dit jaar gelezen heb en echt niet onbesproken wil laten. Het is me (nog) niet gelukt om deze boeken voor jullie te recenseren, maar ik wil ze graag meegeven als leestips voor het komende jaar. Uiteraard hoop ik dat er weer veel gelezen wordt in 2023!
Onheilsdochter – Jean-Claude van Rijckeghem – 14+
Wie van de Netflix-serie Viking houdt, zal ook van Onheilsdochter genieten. Het gaat over Yrsa, de heidense dochter van een Friese slavin en een Deense stuurman in de negende eeuw. De mannen van haar dorp gijzelen een hooggeplaatste non en Yrsa krijgt de opdracht om op haar te passen. Wanneer de twee jonge vrouwen genoodzaakt zijn om samen te vluchten ontstaat er een vriendschap. Onheilsdochter past goed in Van Rijckeghems rijtje historische boeken over jonge vrouwen die voor zichzelf opkomen (Jonkvrouw, Galgenmeid, IJzerkop). Hij laat daarmee zien dat geschiedenis niet alleen over mannen gaat en dat sommige actuele thema’s, zoals genderrollen, van alle tijden zijn.
Uitgeverij: Querido | Verschenen: 24-05-2022 | €18,99 | Hier te bestellen
Het weeshuis in de azuurblauwe zee – T.J. Klune – 13+
De tiktok-hit Het weeshuis in de azuurblauwe zee is een fantasy-boek met zijdelings wat queer-thematiek. Linus krijgt de opdracht om te onderzoeken of de kinderen van het weeshuis een gevaar voor de samenleving vormen. Hij werkt voor Het Ministerie van Toezicht op Magische Jeugd. Linus ontleent zijn identiteit en gevoel voor veiligheid aan ‘het systeem’, maar de kleurrijke personages van het weeshuis brengen zijn starre kijk op de wereld en zichzelf aan het wankelen. Alleen al vanwege de aandoenlijke personages is het boek de moeite waard om te lezen. Mijn favoriete weeshuisbewoner is Chauncey, een groen kwalachtig wezen, dat naast kwalachtig toch ook vooral gewoon kind blijkt te zijn.
Uitgeverij: Volt | Vertalers: Anneke Bok, Claudia de Poorter | Verschenen: 19-05-2022 | €17,50 | Hier te bestellen
Semper Sol (Quotum deel 2) – Marloes Morshuis – 12+
Het tweede deel van de dystopische boekenserie Quotum is verschenen. Je kunt deze serie De Hongerspelen van de lage landen noemen. Een maatschappijkritische reeks, waarin een zogenoemde wereldraad een gruwelijke ‘oplossing’ bedenkt voor het wereldwijde probleem overbevolking. Morshuis vergroot problemen in de huidige maatschappij uit tot zeer verontrustende proporties en laat op die manier haar jonge lezers nadenken over de wereld waarin ze leven.
Uitgeverij: Lemniscaat | Verschenen: 24-05-2022 | €16,99 | Hier te bestellen
Jefferson – Jean-Claude Mourlevat – 10+
Stiekem is dit heerlijke dierenboek één van m’n favorieten van dit jaar. Je leert Jefferson ten Bosch van Berckebeek kennen. Een voortvluchtige egel die samen met zijn biggenmaatje Gijsbert zijn onschuld probeert te bewijzen. Om de moord naar de das te onderzoeken moeten ze naar een mensenstad, waar ze zich verbazen over de dieren die daar in gevangenschap ‘als tweederangs burgers’ leven. Deze fabelachtige thriller is bepaald niet kinderachtig, zit vol humor, diepere lagen en ernst. Het is steengoed geschreven en laat je nadenken over de bio-industrie. Het einde is spectaculair, verrassend en heldhaftig.
Uitgeverij: Lannoo | Vertalers: Lies Lavrijsen en Els Dumez-Blocken | Verschenen: 15-04-2022 | €16,99 | Hier te bestellen
De voorlezer van de sultan – Inez van Loon – 11+
Lilit is een meisje van de Anatolische hoogvlakte. Bilal is een jongen uit de Soedanese woestijn. Ze worden op zeer jonge leeftijd ontvoerd en komen samen in de harem van de Sultan terecht. Zullen ze ooit nog buiten de paleismuren komen? Inez beschrijft het Constantinopel (het huidige Istanbul) van 1902 op een weergaloze en kundige manier, ze heeft duidelijk veel onderzoek gedaan. Het resultaat is een verhaal over vriendschap en vrijheid, dat zich afspeelt aan het einde van het Ottomaanse Rijk. De voorlezer van de Sultan is een ontroerend verhaal over een stukje geschiedenis dat niet veel mensen kennen.
Uitgeverij: Clavis | Verschenen: 28-02-2022 | €17,95 | Hier te bestellen
Over straatfiguren en wegpiraten – Mijke Pelgrim – 13+
Waar veel schrijvers de plank op dit gebied misslaan, weet Mijke precies wat er in tieners omgaat, wat ze meemaken, wat ze belangrijk en grappig vinden. In de Best of YA XS-reeks verscheen dit heerlijke dunne boekje over de tiener Dex, die op schoolreis gaat naar Canterbury. Dex is een onstuimige wervelwind die ervan houdt om lol te trappen. Maar heeft Dex nog steeds zoveel praatjes wanneer hij in het Engels iemand moet interviewen voor een opdracht van school? Deze situatie zal voor heel veel leerlingen (en docenten!) heel herkenbaar zijn. Door de humor, het onderwerp en het geringe aantal bladzijdes is dit boek perfect voor aarzelende lezers.
Uitgeverij: Van Goor, Best of YA | Verschenen: 12-07-2022 | €9,99 | Hier te bestellen
Zeis – Neal Shusterman – 14+
Nog zo’n heerlijk lugubere dystopie, maar dan voor een iets ouder lezerspubliek. Het gaat over een toekomstige wereld zonder honger, ziekte, oorlog en zonder de dood. Dat klinkt heerlijk, zou je zeggen… Niets is minder waar. Om de mensenpopulatie in proportie te houden worden er personen aangewezen als Zeis. Alleen Zeisen mogen het leven van anderen beëindigen. Het vervolg op Zeis, Cumulus, is deze maand verschenen, dus wie enthousiast geworden is kan meteen door naar het volgende deel. Reken maar dat ik die binnenkort uit de bieb ga lenen.
Uitgeverij: Blossom Books | Vertaler: Lydia Meeder | Verschenen: 23-09-2021 | 22,50 | Hier te bestellen
De zoon van de berentemmer – Laurent Petit Xavier – 11+
Met de huidige vluchtelingenproblematiek is het goed om verhalen over dit onderwerp onder de aandacht te blijven brengen. In dit schrijnende maar tegelijk ook hoopvolle boek wordt het verhaal verteld van de Roma-jongen Ciprian, die uit een familie van berentemmers komt. Via mensensmokkelaars komt hij in Parijs terecht en probeert daar zijn schuld aan de smokkelaars af te lossen. Medemenselijkheid en onverdraagzaamheid gaan hand in hand in dit boek over de kwetsbaarheid van vluchtelingen.
Uitgeverij: Ploegsma | Vertaler: Leny van Grootel | Verschenen: 07-12-2022 | €17,99 | Hier te bestellen
De rest van ons leven – Els Beerten – 15+
Als geen ander kan Els Beerten het schemergebied in kaart brengen van tegenstrijdige gevoelens en gebeurtenissen rondom oorlog. Wanneer Fredo Santoro als kleine jongen van Italië naar Engeland migreert, groeit hij op in een warme Italiaanse gemeenschap van kappers en ijsverkopers, tot de Tweede Wereldoorlog uitbreekt en Mussolini de kant van de Nazi’s kiest. Alle Italianen in Engeland worden plotseling verdacht. Het geeft ons daardoor opeens een interessant perspectief op de recente gebeurtenissen rondom de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, waarbij veel Russen ook van de één op de andere dag met andere ogen werden bekeken.
Uitgeverij: Querido | Verschenen: 01-03-2022 | €18,99 | Hier te bestellen
Hoe was het op school? 