Lieve Heleen,
De eerste week van school is voor een brugpieper ontzettend spannend. Een nieuwe klas, een nieuwe school, nieuwe kinderen, nieuwe docenten en nieuwe gewoontes. Het ene kind heeft er ontzettend zin in en de ander kijkt er als een berg tegenop. Waar de ene het liefst nog met Lego wil spelen, verheugt de ander zich op chillen -en de snoepautomaat!- in de aula.
Dit jaar ben ik voor het eerst mentor van een brugklas en zie ik hoe ‘mijn’ kinderen in een week tijd een totale transformatie doormaken. Ben je net een jaar de grootste van de basisschool geweest, ben je opeens weer heel erg de kleinste van de school. Ben je voor de zomer nog een kind, ben je opeens een tiener geworden. Opeens worden ze zelfbewust en vragen zich af of ze zich kunnen laven aan de vertederde blik van de hulpmentoren uit de bovenbouw. Of dat ze juist extra hun best moeten doen om die blik te veranderen in respect en wie weet zelfs een beetje ontzag. Zie zo’n nieuwe coole rol maar eens vol te houden, dat is best vermoeiend…
Ik weet nog de eerste keer dat ik zelfstandig als docent aan de slag ging op de Ulbe. Ik gaf mijn introductieles Nederlands aan m’n verse brugklas in het biologielokaal vol opgezette dieren. De bruggers keken hun ogen uit en konden zich niet meer concentreren na een dag vol introductielessen. Twee kinderen met een pas verworven rol als grappenmaker maakten dierengeluiden. De klas was onrustig.
In plaats van ze aan te spreken besloot ik de les stil te leggen. Ik gaf ze vijf minuten de tijd om allemaal zo hard mogelijk dierengeluiden te maken met elkaar. Geloof me, vijf minuten is best lang. Zelfs als je elf of twaalf jaar oud bent. Na enige aarzeling van hun kant en aanmoediging van mijn kant viel de coole brugpieprol even helemaal van ze af. De basisschooljas paste nog prima en voelde vertrouwd. Vol overgave werden er gorilla’s en zeehonden nagedaan. Meisjes fladderden als vlinders door de klas en jongens zwaaiden met hun armen als krokodillen en olifanten. Een ontlading. Even spelen en niet cool zijn.
Ik stond grinnikend bij m’n deur en zag in de gang zo nu en dan een collega een hoofd om de hoek steken: ‘Alles goed daar?’ Ik stak m’n duim op: ’Uitstekend’. Kinderen die stil vallen moedig ik aan om door te gaan: ‘De vijf minuten zijn nog niet voorbij. Pak je kans.’ Wanneer de vijf minuten wel voorbij zijn maak ik als een dirigent een gebaar van stilte. Het werd muisstil. Sommige kinderen zaten glimlachend achterovergezakt. Andere hingen een beetje over hun tafel. Deze totale overgave aan de gekkigheid is ‘zo ontzettend basisschool’. Een paar weken later zouden ze bij dezelfde vraag niet meer allemaal hebben meegedaan.
Ook in mijn nieuwe mentorklas is richting het einde van de introductieweek onrust in de klas. Er is iemand jarig geweest in de zomervakantie. Wat doen we daarmee op de middelbare school? Eigenlijk niet zoveel. Je zal de eerste maar zijn en nog niet weten waar je aan toe bent. Moet je trakteren of niet? Wordt er gezongen?
Gelukkig zijn er altijd kinderen die daar niet over nadenken. Met de vanzelfsprekendheid van acht jaar lang basisschooltraditie beginnen ze te zingen en roepen dat de jarige op zijn stoel moet staan. De klas doet mee. Uitbundig wordt er gezongen. Er wordt zelfs getrakteerd.
Dan komt de vraag: ‘Mag hij nu elf keer van zijn stoel afspringen?’ Ik kijk hem aan: ‘Wil je dat?’ Aarzelend kijkt hij de klas rond: ‘Ja, best wel.’ Niet wetend of dat hier kinderachtig wordt gevonden of niet. Een pas verworven vriend kan ook wel wat beweging gebruiken en valt hem bij: ‘Mogen wij ook elf keer van onze stoel afspringen?’ ‘Willen jullie dat?’ ‘JA!’ ‘Vooruit, maar dan ook écht met de hele klas. En ook écht állemaal elf keer.’ Gejuich en een bonkend kabaal vullen de klas. Dertig kinderen springen uitgelaten van hun stoel af. Ik vermoed dat ze dit vanaf de eerstvolgende jarige niet meer willen. Te basisschool. Hallo, imago.
Wat zijn ze lief, hè. Die eersteklassers. Zo groot, want brugpieper. Zo klein, want de jongste van de school. Wanneer sprong jij voor het laatst van je stoel op je verjaardag?
Geniet nog even van je laatste weekje vakantie,
Janneke
Afbeelding: Freepik
Hoe was het op school? 