De vloek van de schelpen – Efua Traoré – Tip van Janneke

Eerder dit jaar won schrijfster Efua Traoré een zilveren griffel met haar boek Kinderen van het drijfzand. Met De vloek van de schelpen laat Efua zien dat de Nigeriaanse volksverhalen en mythen vooralsnog genoeg stof opleveren om prachtige jeugdboeken over te blijven schrijven. Deze keer voeren de zogeheten Abiku de boventoon, geestenkinderen die vervloekte families teisteren door steeds weer opnieuw binnen die familie geboren te worden.

Dat klinkt bovennatuurlijker dan het boek in werkelijkheid is. De sluimerende aanwezigheid van de Abiku is vanaf het begin aanwezig in de vorm van het bijgeloof van Kuki’s tante. Kuki’s moeder vertelt aan haar dochter dat de Abiku niet echt bestaan. Pas richting het einde van het verhaal ga je als lezer, samen met Kuki, ernstig twijfelen aan die stelligheid. Want er gebeuren wel hele gekke dingen.

Daarnaast beslaat een verhaallijn over pesten zeker de helft van het boek. Een universeel verhaal over dichtbij jezelf blijven en omgaan met pesterijen. Kuki is een verlegen en introvert meisje dat met haar moeder verhuist vanwege haar moeders nieuwe liefde. De overgang naar een nieuw huis en een nieuwe school loopt alles behalve soepel. De pestkop van de klas heeft het op haar gemunt. Gelukkig vindt Kuki een nieuwe vriendin, Enilo, tijdens een verkenningstocht in de buurt van haar nieuwe huis.

Ze vindt niet alleen een nieuwe vriendin maar ook een fabelachtig vervallen landhuis aan zee. Het heeft iets betoverend moois en griezeligs tegelijk. Er is mozaïek van schelpen en er ligt een grote tritonshoorn bij de ingang. Maar bij het vallen van de avond lijkt het sprookjesachtige landhuis te veranderen in een grimmig decor vol spookachtige schimmen. Haar vriendin Enilo lijkt er meer van te weten, kan ze haar wel vertrouwen?

De vloek van de schelpen is enerzijds een kennismaking met minder bekende culturen en tradities. Het hele boek ademt de Nigeriaanse leefwijze via het rijk beschreven eten, de kleding, de omgeving. En niet te vergeten, via de kleurrijke verhalen over vervloekte families, magische werelden en bomen waar het spookt. Tegelijkertijd is het een verhaal dat over elke tiener, waar dan ook ter wereld, had kunnen gaan. Pesten is, helaas, van alle tijden en komt overal voor waar grote groepen mensen samen zijn.

Bovenal is De vloek van de schelpen een boek dat gaat over geloven in jezelf. Je eigen koers mogen en durven varen. Efua Traoré lijkt met dit boek een oproep te doen aan al haar lezers om vooral zélf te blijven nadenken, niet achter een kudde aan te lopen. Of dat nu gaat om groepsdruk in de klas en eventuele pesterijen of om de discussie rondom bijgeloof en het bovenmenselijke. Ga op je onderbuikgevoel af en blijf trouw aan je hart.

Mijn leeftijdsadvies: 11+ | Uitgever: Leopold | Auteur: Efua Traoré | Illustratie: Helen Crawford-White | Vertaling: Sandra C. Hessels | Verschenen: 24 augustus 2023 | Prijs: €17,99 | Hier te bestellen