Gossip Girl – Janneke

Ha Heleen!

‘Wist je dat… mevrouw Rauwerda van Bevo heel vaak in het beeldende vorming-magazijn te vinden is met meneer Scheringa van Bio? Wat doen ze daar en zou Scheringa’s vrouw dat wel goed vinden?’

Ik schreef dit samen met mijn redactie bij de ‘wist je datjes’ in de schoolkrant toen ik in de tweede zat. De docenten konden er zelf smakelijk om lachen. Vanaf dat moment riepen Rauwerda en Scheringa: ‘Kijk even de andere kant uit jongens en meiden! Wij gaan vieze dingen doen in het magazijn.’ Ik geloof dat wij die momenten gênanter vonden dan zijzelf.

De behoefte om te roddelen is als tiener ontzettend groot en dat begrijp ik best goed. Je bent op school voortdurend omringd door een grote groep mensen. Waar grote groepen mensen zijn, daar wordt geroddeld. Dat is niet fraai maar ook niet onnatuurlijk, want kletsen over iets gemeenschappelijks schept een band. Laten we eerlijk zijn, ook volwassenen kletsen stiekem graag over anderen en ook enige sensatiezucht is ons niet vreemd. De rubriek roddel en achterklap lees ik dan ook met een grotere regelmaat dan berichten over de economie op nu.nl.

Het wordt wel problematisch als die roddels pestgedrag en uitsluiting veroorzaken. En wanneer daar internet bij om de hoek komt kijken -ik klink nu als een boomer, dat begrijp ik- dan kan zo’n roddel verstrekkende gevolgen hebben, want wat op het web staat kan er niet meer af en is niet meer van jou. Iedereen kan daarmee aan de haal gaan. En het kan jaren later nog op onverwachte momenten als een onaangename verrassing uit de digitale hoge hoed tevoorschijn komen.

Helaas doet zich de laatste tijd steeds vaker een zorgwekkend fenomeen voor op middelbare scholen door heel Nederland. Er worden anonieme accounts aangemaakt op diverse sociale media, waarop (verzonnen) roddels verspreid worden over leerlingen en medewerkers. Dat is een kwalijke zaak, want digitaal rondslingerende roddels verdwijnen nooit helemaal en kunnen de desbetreffende leerlingen en medewerkers ernstig beschadigen of een onveilig gevoel geven op school. Maar ook de schrijvers van deze berichten kunnen in de toekomst genadeloos worden afgestraft door hun onbezonnen actie of ze kunnen uit de gratie raken bij klasgenoten. In alle gevallen zijn online tienerroddels onwenselijk voor de sociale cohesie op school.

Sinds deze zomer is dat aantal roddelaccounts enorm toegenomen. Waarom? De serie Gossip Girl is weer te zien op Netflix -hoera!-, maar daardoor raken -helaas- bijzonder veel tieners geïnspireerd om eenzelfde soort account te starten. Een vervelende bijkomstigheid van een leuke serie. 

‘Waarom doen jullie daar zo moeilijk over?,’ vroeg een leerling. ‘Je kijkt zelf toch ook graag naar Gossip Girl, je wéét toch dat het grotendeels verzonnen is en dat je het niet te serieus moet nemen? Het is gewoon leuk om te doen.’ Ik zal niet ontkennen dat ik de eerste afleveringen van Gossip Girl weer even heb teruggekeken. Het is altijd fijn als er een guilty pleasure uit je studententijd op Netflix verschijnt. En het is inderdaad ‘gewoon leuk’ om over mensen te kletsen die iedereen kent. Wie docent wordt accepteert dan ook dat hij of zij het onderwerp van gesprek wordt tijdens de pauze. Het onderwerp van gesprek zijn op het wereldwijde web is dan weer een ander verhaal. 

Ik vermoed dat er deze week, in de Week tegen pesten, op heel veel scholen aandacht wordt besteed aan de Gossip Girl-accounts. Bij ons op school in ieder geval wel. Misschien ben ik te naïef, maar ik ga er vanuit dat er na die gesprekken heel veel kinderen zijn die even achter hun oor krabben en besluiten te stoppen of op zijn minst iets beter na zullen denken voor ze iets posten over een medeleerling of docent. Er zijn echt maar heel weinig tieners die willens en wetens, als een ware GG, een ander willen beschadigen. Heel veel verder dan ‘het is gewoon leuk’ strekken deze op het oog kwaadaardige acties nou ook weer niet. Het is daarbij best lastig om tegenwoordig een tiener te zijn. Tieners begeven zich massaal op sociale media, waardoor de gevolgen van hun ondoordachte boevenstreken vele malen groter uitpakken dan toen we onze gossip-behoefte nog op een analoge manier moesten verspreiden.

Rauwerda en Scheringa omarmden de schoolkrantroddel en stuurden vanaf dat moment geheime liefdesbriefjes naar elkaar tijdens de les. Ze lieten die dichtgevouwen briefjes door leerlingen bezorgen. Mogelijk stonden er alleen wat algemene boodschappen op, zoals ‘Heb jij nog paperclips? De mijne zijn op.’ We wisten het niet… voer voor speculatie. Deze ‘wist je dat’-roddels beperkten zich tot een papieren schoolkrant met een oplage van 250 stuks, die na het lezen meteen in de papierbak verdwenen. Er werd hooguit eentje bewaard in een stoffig schoolkrantarchief, zonder onaangename gevolgen voor wie dan ook -schrijvers, leerlingen of docenten- in de toekomstige eeuwigheid.

Al zeg ik het zelf, tijdens het schrijven van deze blog kreeg ik een goed idee: Nu de mobieltjes per 1 januari verplicht uit alle schoolklassen in Nederland worden geweerd is het misschien ook weer tijd voor de papieren schoolkrant? Lekker roddelen op papier, waarvan de woorden in het ritme van de vuilnisman ook gewoon weer verdwijnen. En waarbij een kleine eindredactie plaatsvindt door een oogjes-toeknijpende-docent bij wie de prefrontale cortex wél is volgroeit en die daardoor de gevolgen van over-het-randje-grappen iets beter kan overzien. 

Oeh… Ik krijg er meteen zin in. Heb jij nog een goeie roddel gehoord de laatste tijd?

Gossip-groetjes van mij,

Janneke

Recent verschenen leestips over de gevolgen van (cyber)pesten en (digitaal) roddelen:

*De echte namen van mevrouw Rauwerda en meneer Scheringa zijn veranderd.

*Afbeelding: Town and Country Magazine