Stargate – Ingvild H. Rishøi – Tip van Janneke

Ze wordt in Zweden de nieuwe Astrid Lindgren genoemd. Terecht, wat mij betreft. De Noorse Ingvild H. Rishøi veroverde vorig jaar de harten van de Scandinaviërs met haar kerstvertelling. Dit jaar is het betoverende Stargate in het Nederlands verschenen. Het is misschien wel het mooiste boek dat je in 2022 onder de boom cadeau kunt geven.

De zusjes Ronja en Melissa verlangen naar een normale Kerst, met een echte kerstboom, een gevulde koelkast en vooral met een nuchtere vader. In deze eigentijdse versie van Het meisje met de zwavelstokjes ontroert het kwetsbare perspectief van het tienjarig meisje Ronja. Waarin de harde werkelijkheid van haar leven met een alcoholistische vader wordt afgewisseld met kinderlijke fantasie. Met fraaie, korte, stilistische zinnen deelt ze haar observaties en droomt ze van ‘het huisje in het bos’ waar alles goed en perfect zal zijn. Een prachtige plek voor een echte kerstboom.

Wanneer de conciërge van Ronja’s school een baantje als kerstbomenverkoper voor Ronja’s vader vindt, lijkt die droom opeens heel dichtbij. Wanneer vader ook deze baan verprutst, is Ronja en haar oudere zus Melissa er dan ook veel aan gelegen om ‘die baan in de familie te houden’. Melissa gaat als kerstbomenverkoper aan de slag en Ronja helpt.

Je gaat van Ronja houden via de vele mannen die een gebaar van vriendelijkheid richting de meisjes uiten. De conciërge die zijn lunch met Ronja deelt, de norse buurman die als enige naar Ronja’s Luciaviering komt kijken op school, de kerstbomentransporteur die Ronja op kerstavond eindelijk een eigen kerstboom geeft.

Des te harder komt het wrange en tegelijkertijd ook wonderschone einde binnen. Want waar ging dat einde nu eigenlijk over? Hebben de meiden een huisje in het bos gevonden? Of is het toch een koortsdroom van twee weggelopen kinderen die onder hun eigen kerstboom schuilen voor de ijskoude storm Gudrun?

Net als in Andersens Meisje met de zwavelstokjes zit er een duidelijke maatschappijkritische ondertoon in dit moderne sprookje. Wat voor de stoere en dappere zus Melissa als een paal boven water staat, is voor de kleine Ronja maar moeilijk te begrijpen: ze staan er alleen voor in een wereld die geregeerd wordt door kapitalisme.

Is het een boek voor kinderen? Nee, eigenlijk niet. Toch worden mijn leerlingen in de derde klas vanaf de eerste bladzijde geraakt. Het is een boek óver kinderen, met een gelaagdheid die jong en oud ontroert op zoveel verschillende manieren. Te veel om in een recensie op te noemen, maar genoeg om ieder jaar te willen herlezen en iets nieuws in te ontdekken.

Met geen woord te veel grijpt Rishøi je bij de keel met haar kerstvertelling. Als een ‘echte’ Lindgren worden hardvochtige verhaallijnen, hoopvolle dromen en magisch taalgebruik moeiteloos met elkaar afgewisseld in een hartverscheurend mooi verhaal. Stargate is hard op weg om een kerstklassieker te worden. Zo kom je ze niet vaak tegen.

Dit delen:

Gerelateerd