Winnen van de wereld – Tip van Heleen

“Is dit de manier om te winnen van de wereld?” Ik zweet. Ik weet het niet. De wereld is geen film met goodguys en badguys, dit heeft niets te maken met winnen of verliezen. Wij zijn onderdeel van de wereld. “We moeten allemaal veranderen,” zeg ik. “We moeten winnen van onszelf.”

Yanna zit in klas 3B, haar tweelingbroer heet Bram, hij is een alien. Evi is Yanna’s beste vriendin, samen voetballen ze bij FC Buitenadem. Evi’s vader is sponsor van het team en heeft een behoorlijke stem in hoe het team opgesteld wordt. Ook zorgt hij voor de beloningen als het team wint. Het verhaal van Kantuta, iedereen noemt haar Pocahontas, raakt Yanna, ze vertelt over de ontbossing en vervuiling in haar vaderland Ecuador. Evi neemt, zoals zo vaak, de beslissing dat ze niet mee zullen doen aan een klimaatstaking. En zo heeft Yanna zomaar het gevoel alles te zijn wat ze niet wil zijn. 

Zo’n gevoel kan alleen maar ruimte geven aan allerlei nieuwe impulsen, natuurlijk. Yanna ontdekt wie ze wel wil zijn, waar haar grenzen liggen en hoe ze om wil gaan met de reacties van haar omgeving. Je had gelijk Janneke, toen je zei dat je dacht dat dit een boek voor mij was. Ik las over mezelf en over waar ik van droomde toen ik mezelf leerde kennen in mavo 2. Mark Boode weet precies de juiste woorden te vinden om, zonder protest, mee te gaan in de wereld van Yanna. Hij laat de vlinders van ontluikende verliefdheid overvliegen, de verontwaardiging meebeleven en de verwondering over de wereld van de Green Rebels binnenkomen. 

‘Vuur is slim, vind ik. Kan het niet linksom, dan gaat het rechtsom of middendoor. Daar kan een blok hout – hoe dik ook – niet tegenop. Iedereen zingt, niet met de harde schreeuwerige stemmen van zaterdag maar rustig, alsof het een toverspreuk is die de nacht drie keer zo lang kan laten duren.’ 

Natuurlijk kan Yanna niet ongestraft liegen tegen haar beste vriendin, zoenen met een jongen waar ze eigenlijk toch niet verliefd op is of opgepakt worden bij een protestactie.

“Ik werk aan mijn persoonlijke ontwikkeling”, zeg ik. Papa blijft rustig, dat wil zeggen, hij doet zijn best om rustig te blijven en het lukt bijna. “Je was niet naar voetbal. Je eet geen kip. Je blokkeert wegen. En je vraagt om een advocaat?” 

Zoals dat kan gaan in een puberleven komen de ontwikkelingen in volle vaart op Yanna afgestormd. Ze vlucht, maar leert ook haar idealen verwoorden en laat zich verrassen door haar omgeving. Bovenal leert Yanna over wie ze is en dat ze er mag zijn.

‘Heel mijn leven heb ik geprobeerd onzichtbaar te zijn, maar nu ik het ben, vind ik er niks aan.’

Winnen van de wereld heb ik gelezen als een sfeervol en hoopgevend boek. Het verhaal is meeslepend en het taalgebruik realistisch en vloeiend. Thema’s als liefde, vriendschap, milieubewustzijn en financiële onafhankelijkheid komen op een bijzonder ongekunstelde en begrijpelijke manier samen. Een detail dat mij in het bijzonder raakte was de beschrijving van het kartonnen actiebordje met de tekst IK BEN BANG. Jammer dat ik daar geen tekening van vond van Ineke Goes, die het boek zo mooi ondersteunde met illustraties. Als het verhaal gelezen is, volgt een nawoord van de jonge klimaatactivist Jesse van Schaik en heel veel informatie en inspiratie. De actiebereidheid is in mij alvast aan het bruisen, dat gevoel gun ik iedere jongere.

Mijn leeftijdsadvies: 13+ | Uitgever: Lemniscaat | Auteur: Mark Boode | Omslagbeeld: Leon ter Molen | Illustraties: Ineke Goes | Verschenen: 2 maart 2023 | Prijs: €16,99 | Hier te bestellen

Lemniscaat bedacht lessuggesties bij dit boek. Bekijk ze hier.