Hoe was het op school?

Winactie: Jona – Anna van Praag

In aanloop naar 4 en 5 mei staan we stil bij de Tweede Wereldoorlog. Dit onderwerp is breed vertegenwoordigd in de jeugdliteratuur en nog altijd worden er nieuwe verhalen bij geschreven. De komende weken kun je drie recent verschenen WO2-verhalen bij ons winnen.

Deze week maak je kans op Jona van Anna van Praag. Je hebt ongeveer twee weken de tijd om te reageren via onze instagram-pagina. Op zondag 28 april 2024, maken we de winnaar bekend.

Klik hier om deel te nemen aan de wedstrijd

Waar gaat het boek Jona over?

Jona woont in Amsterdam met zijn Joodse vader en vlakbij zijn dementerende oma. Zijn oma laat met enige regelmaat de naam Simon vallen en het lijkt erop dat Simon een geheime liefde van oma is geweest. Voor het profielwerkstuk op school wordt hij gekoppeld aan Elin en Lucas met wie hij samen gaat uitzoeken wie Simon is. Maar Jona’s vader is daar helemaal niet blij mee. Je hangt de vuile was niet buiten en bemoeit je niet met andermans zaken.

Van Praag kwam op het idee voor het boek Jona na het beluisteren van de podcast BOB. Hierin is ongeveer hetzelfde aan de hand. En dat is ook precies de reden waarom het verhaal veel jongeren aanspreekt. Het is niet moeilijk om jezelf met de hoofdpersoon te identificeren. Zijn situatie zou maar zo het leven van een klasgenoot kunnen zijn.

Het boek gaat niet alleen maar over de zoektocht naar het verhaal van oma en Simon. Het gaat ook over de moeizame relatie die Jona met zijn vader heeft. Verdriet en schuldgevoel spelen een onderhuidse rol in hun gezin en geven je als lezer een unheimisch en verward gevoel. Wat is er aan de hand in deze familie? Jona is vooral een verhaal over hoe je omgaat met (familie)geheimen, met verdriet en pijn. Het gaat ook over de waarde en de betrouwbaarheid van herinneringen. Moeten sommige dingen verborgen blijven of moeten zelfs pijnlijke zaken besproken worden?

Dat de door oorlog veroorzaakte mentale pijn -zoals gemis, verdriet en trauma- kan worden doorgegeven aan volgende generaties, wordt zichtbaar in Anna’s verhaal over Jona en de Tweede Wereldoorlog. Nu de oorlogen in Oekraïne en Israël iedere dag het nieuws domineren, voelen dagen als 4 en 5 mei daardoor opeens heel erg actueel. Ook bij de overlevers en slachtoffers van deze oorlogen zal het opgedane verdriet en de angst worden doorgegeven aan kinderen en kleinkinderen. Het boek Jona doet je realiseren dat deze oorlogstrauma’s nog generaties lang door kunnen en zullen sudderen. Ook als een oorlog voorbij gaat -wat we voor Oekraïne en Israël met heel ons hart hopen- zijn families voorgoed veranderd.

Ons leeftijdsadvies: 13+ | Uitgever: Lemniscaat | Auteur: Anna van Praag | Verschenen: 14 februari 2023

Niet gewonnen, maar wel nieuwsgierig geworden naar dit boek? Klik hier om Jona te bestellen.

‘Het zal de leeftijd zijn’ – Janneke

Ha Heleen!

Een tijdje terug had ik een paar Nike Air Force One gewonnen. M’n klas was onder de indruk: ‘Echt? Nice! Welke?’ ‘Ik mocht kiezen,’ zei ik. ‘Ik ben gegaan voor roze, met groen en geel.’ ‘Neeee!’ riepen m’n leerlingen geshockeerd. Ze wierpen hun handen in de lucht alsof ze diep teleurgesteld waren.

‘Wie dóét nou zoiets?! Had witte genomen!’ ‘Tja,’ zei ik lachend, niet per se onder de indruk van hun theatrale houding tegenover mijn sneakerkeuze. ‘Ik moet wel mezelf blijven, jongens.’ De uiteindelijke sneakers bleken best wel mee te vallen, dat moest zelfs de klas schoorvoetend toegeven. Oke, oke, het paste wel bij mij. Ze hadden het erger verwacht. Dat klonk bijna als een compliment. Heerlijk.

Tieners worden omringd door perfecte plaatjes, o.a. op sociale media. En hoewel het super leuk kan zijn om met uiterlijk te experimenteren, levert het ook regelmatig onzekerheid op. De behoefte om op elkaar en op de perfecte plaatjes te lijken is daarom op deze leeftijd extra groot, denk ik. Ik hoop dan altijd dat ze aan me kunnen zien dat je je niet hoeft te verstoppen als je niet aan die standaard voldoet. Ik heb geen perfect figuur, maar toch gooi ik met veel plezier m’n maatje meer in een opvallende outfit.

M’n andere klas is doorgaans positiever over m’n kledingkeuzes. Met hen bespreek ik zo nu en dan m’n laatste online aankoop. In de hoop dat we later met de les zullen beginnen vragen ze dan de week erna: ‘Is uw garnalenjurk al bezorgd, mevrouw? Hoe vond uw vriend de roze panterjas? Wilt u zien wat ik dit weekend heb geshopt, mevrouw?’

Zo bespraken we deze week hun nieuwe zwarte crop tops voor de zomer en mijn nieuwe cateye zonnebril. Ze lieten me zien wat ze nog voor de vakantie willen aanschaffen en ik liet zien tussen welke twee jurken ik nog twijfel. ‘Ik zou zelf voor die witte gaan, mevrouw, maar die gekleurde past beter bij u.’ Ze slaan de spijker op zijn kop. Ik bedank hen voor hun advies.

De dames blijven nog even bij mijn bureau staan. ‘Ik vind u er altijd leuk uitzien mevrouw, maar ik zou het zelf nooit kiezen.’ ‘Nee?’ vraag ik. ‘Waarom niet?’ Ze wuift nonchalant met haar hand naar de outfits van haar vriendinnen: ‘Ik hou meer van zwart of wit.’ ‘Ah ja,’ zeg ik ‘Ik hou juist van kleur.’ ‘Ik weet het, mevrouw,’ ze geeft me een vriendelijk klopje op m’n hand. ‘Dat is ook leuk. Dat doet m’n moeder ook.’ Dan glimlacht ze naar me alsof ik een vertederend omaatje ben: ‘Het zal de leeftijd wel zijn.’

Liefs,

Janneke

*Deze week verschijnt op hoewashetopschool.com geen nieuwe column van Janneke, maar haar eerder geschreven verhaal ‘Het zal de leeftijd zijn’. Twee jaar geleden, toen Janneke nog in Sint Annaparochie (de school van Heleen) werkte, verscheen deze column op jannekeleerink.com

*Afbeelding: De sneakers van Janneke

Winactie: De rest van ons leven – Els Beerten

Deze week maak je kans op De rest van ons leven van Els Beerten. Je hebt ongeveer twee weken de tijd om te reageren via onze instagram-pagina. Op zondag 21 april 2024, maken we de winnaar bekend.

Klik hier om deel te nemen aan de wedstrijd

Waar gaat het boek over?

Soms heb je het gevoel dat alle kanten van de Tweede Wereldoorlog toch zo langzamerhand wel zijn belicht, maar toch weten schrijvers je dan nog te verrassen met een nieuwe invalshoek. Els Beerten deed dat eerder al met het buitengewoon genuanceerde en grandioze verhaal Allemaal willen we de hemel. Ze wordt sindsdien in het rijtje geschaard van literaire grootheden als Edward van de Vendel, Anne Provoost en Bart Moeyaert.

Els staat in Vlaanderen nog altijd voor de klas als docent Nederlands en Engels, waardoor ze niet mega veel tijd heeft om te schrijven en haar titels met lange tussenpozen verschijnen. Haar laatste historische jeugdroman verscheen twee jaar geleden. In ‘De rest van ons leven’ vertelt ze het verhaal van Italiaanse migranten die na de Eerste Wereldoorlog de armoede proberen te ontlopen door in Engeland te gaan werken, maar die al snel als verdacht worden aangemerkt wanneer Mussolini in juni 1940 zijn steun aan Hitler betuigt aan de start van de Tweede Wereldoorlog.

Een collega docent geschiedenis vertelde dat de Eerste en Tweede Wereldoorlog uiteindelijk waarschijnlijk samen de boeken in gaan als De Wereldoorlog. Ook de 80-jarige oorlog heeft korte onderbrekingen gekend, maar wordt nu toch als één periode aangemerkt. Ook de Eerste en Tweede Wereldoorlog kun je eigenlijk niet helemaal als twee losse oorlogen beschouwen. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het wereldtoneel was na de Eerste Wereldoorlog dusdanig veranderd, waardoor grote groepen mensen zich uit onvrede begonnen te verplaatsen of radicaliseerden. De rest van ons leven laat die verbinding tussen beide oorlogen goed zien.

Het verhaal van slechts 300 bladzijdes lang beslaat een grote periode. Het beschrijft het leven van Fredo Santoro die pas enkele maanden oud is wanneer de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, daarna de armoede als jonge jongen ontvlucht door met zijn vader naar Liverpool te verhuizen, de Tweede Wereldoorlog met zijn eigen uitdagingen doorloopt en vervolgens ontheemd in ‘eigen land’ weer terugkeert naar het inmiddels onherkenbare Italië. In sneltreinvaart doorloop je een groot en interessant stuk van de geschiedenis, wat niet wegneemt dat er nog voldoende ruimte overblijft voor het opbouwen van een sympathiek karakter en het beschrijven van zijn gevoelens. Els Beerten zegt geen woord te veel, maar vertelt precies genoeg.

Ben je nieuwsgierig geworden naar dit onbekende stukje geschiedenis? Reageer en wie weet is dit boek binnenkort van jou.

Ons leeftijdsadvies: 14+ | Uitgever: Querido | Auteur: Els Beerten | Omslagbeeld: Nanja Toebak & Mohamad Itani | Verschenen: 1 maart 2022

Niet gewonnen, maar wel nieuwsgierig geworden naar dit boek? Klik hier om De rest van ons leven te bestellen.

Niemand vraagt hoe het met mij gaat – Gracia Lebbink – Tip van Heleen

De ouders van Sanne en Daan gaan scheiden. Misschien is dat geen verrassing, hun ouders maakten wel erg veel ruzie, maar als het uitgesproken is komt het toch hard aan. Terwijl Sanne nog een manier zoekt om met alle nieuwe dingen in haar leven om te gaan, wordt ze overladen met de heftige gevolgen van de keuzes van anderen. Haar ouders zetten haar en haar broertje in bij hun vechtscheiding, Sanne probeert een goede dochter en zus te zijn en nog een leuke vriendin bovendien, maar wie ontfermt zich over haar?

Sanne maakt in het verhaal een razendsnelle ontwikkeling door. We leren haar kennen als een pre-puber, die sabbelend op haar Tod onder Bambi behang slaapt en aan het eind van het verhaal neemt ze ons mee in haar seksuele fantasieën. Sanne wordt in een korte tijd met allerlei verantwoordelijkheden belast, ze luistert naar de zorgen van haar moeder en zorgt voor het gezin als ze bij haar vader is. De emotionele belasting door haar moeder en de dominante controledrang van haar vader zorgen voor een constante druk.

Als ouders scheiden heeft dat grote gevolgen voor kinderen. Sommige ouders lukt het om hun eigen belang te parkeren en te zorgen dat hun kinderen ongeschonden uit de strijd komen. Bij de ouders van Sanne lukt dat niet, er is niet alleen gedoe over geld, over wie wanneer ‘de kinderen mag hebben’ en welke afspraken wanneer gelden. Huiselijk geweld, manipulatie, verwaarlozing, drankmisbruik zijn aan de orde van de dag. Daan, Sannes jongere broertje die goed gedijt op structuur, breekt en wordt opgenomen in een jeugdinrichting. Sanne is nog meer op zichzelf aangewezen.

Karlijn, Sannes vriendin, zorgt voor een beetje lichtheid. Sanne is graag bij Karlijn, al moet ze daarvoor soms leugens verzinnen. Ook zorgen jongens voor de nodige afleiding. Sanne leert dat vriendschap en verliefdheid soms dicht bij elkaar liggen en hoe moeilijk het kan zijn om je eigen grenzen en die van een ander te aanvaarden. De aantrekkelijke Anan laat haar niet alleen bloeien, hij bepaalt ook waar de grenzen liggen en lijkt zo zijn eigen waarheid te hebben. Sanne heeft het moeilijk om verstandige keuzes te maken en zich te beseffen wat ze echt nodig heeft.

Niemand vraagt hoe het met mij gaat zou door vechtende ouders gelezen moeten worden, als ze hun scheiding doorzetten. Bij het lezen ervoer ik steeds dat een volwassene de woorden van Sanne influisterde, dat zorgde er bij mij voor dat ik me niet helemaal mee liet slepen in het verhaal. Er was nogal wat om je in mee te laten slepen, misschien lag daar ook wel mijn terughoudendheid. Persoonlijk houd ik van humor en avontuur, zelfs in ellendige situaties of misschien wel júíst in ellendige situaties. Als je ouders gaan scheiden en je denkt dat je het moeilijk hebt…. het kán nog erger.

Wil je dit boek in de les gebruiken? Lemniscaat biedt kant en klare lesideeën aan op hun website.

Lenteleestip – Heel de wereld wordt wakker

Vrolijk Pasen!

Vrolijk Pasen en vier de lente! Of het nu om de wederopstanding van Jezus of de natuur gaat, het paasweekend voelt voor de meeste mensen als een feest waarin nieuw leven wordt gevierd. Een weekend waarin na de grauwe winter opeens de lente zichtbaar is. Om ons heen zien we de eerste groene blaadjes aan de bomen, krokussen, lammetjes en kuikentjes. De lente voelt als wakker worden na een lange winterslaap. We wensen jullie een heerlijk paasfeest toe en geven je in dit lekker lange weekend graag een lenteleestip mee. De titel van dit boek voelde toepasselijk in deze tijd van het jaar: Heel de wereld wordt wakker.

Een gedicht dat je raakt kan in zekere zin ook als ‘wakker worden’ voelen. Jaap Robben selecteerde 333 gedichten die het, op wat voor manier dan ook, in zich hebben om je te raken. Jaap zegt hierover in zijn voorwoord: ‘Soms voelt poëzie als een soort gebruiksaanwijzing bij jezelf. Dan lees je een paar regels, enkele woorden, en die beschrijven dan zó precies een gevoel dat je nog niet van jezelf begrepen had. Sommige gedichten laten je jezelf ietsje beter snappen.’

Hij stelde een bloemlezing samen met daarin de mooiste Nederlandse en Vlaamse gedichten voor kinderen, geschreven tussen 1990 en nu. Het boek werd ingedeeld in vier delen op basis van toegankelijkheid en is daarmee heel geschikt om de hele kindertijd -en daarna!- zo nu en dan open te slaan. Het eerste deel ‘Je leerde lezen | letter, woord, gedicht’ kan al met hele jonge kinderen worden gelezen. In het laatste deel ‘woorden die elke afstand kleiner kunnen maken’ staan gedichten die je op verschillende niveaus kunt lezen, door de lagen die onder de oppervlakte schuilen. De gedichten worden ondersteund door de prachtige illustraties van Sebastiaan van Doninck. Zijn werk is niet te expliciet, laat ruimte over voor de verbeelding en voegt nieuwe inzichten aan de geschreven woorden toe. Je zou zijn werk als getekende en geschilderde poëzie kunnen beschrijven. Het is tijd- en leeftijdloos.

Liefs,

Janneke & Heleen

Wil je weten wat Jaap Robben zelf te vertellen heeft over deze bundel? Bekijk onderstaande video.

*Afbeelding: Janneke en Heleen in stadsschouwburg De Harmonie

Trots – Heleen

Lieve Janneke!

Soms heb je even iets of iemand nodig om stil te staan bij alles waar je trots op mag zijn. Toen vrijdag een berichtje van jou, waarin je je trots op ons werk met me deelde, tegelijk met een shotje ijzer dat via een slangetje mijn lichaam binnenkwam gebeurde er iets…

In plaats van me opgejaagd te voelen, ik zorgde voor lesuitval, de kaartjes voor de paasviering bleken niet gesneden te zijn en de tasjes voor het fruit nog niet geleverd, stroomde er vrijdagmiddag een soort gloed door me heen. Die gloed was prettig en had best nog een beetje langer mogen duren.

Het is best een beetje onpraktisch om aan zo’n infuus te liggen. Ik was van plan een fijn begin te maken aan één van mijn boekenweekaanwinsten. De term ‘daghospitaal’ beloofde dat ik daar wel even tijd voor zou hebben. Het lezen zonder leesbril lukt niet meer zo goed, maar die had ik natuurlijk meegenomen. Dat mijn bril niet is afgesteld op het lezen van een boek dat op schoot ligt was wel jammer. Lezen met het boek in één hand op de juiste afstand van mijn brilletje hield ik niet zo lang vol. Die andere hand zat vast aan een slangetje en ik was daarvan een beetje teveel onder de indruk om veel te bewegen.

Gelukkig had ik mijn rechterhand vrij om jouw berichtje te bekijken. Je schreef dat je best wel trots op onze zeer diverse, culturele, gekleurde pagina vol schrijvers bent. Natuurlijk ‘trots ik met je mee’. Ook al is het soms een klusje om te lezen, te schrijven, te formuleren en te vinden en ook al hoop ik echt dat we hier en daar een verschil kunnen maken, als ik naar het overzicht kijk dan is er al veel moois voorbij gekomen.

Ik vind het fantastisch dat uitgeverijen en schrijvers hun werk beschikbaar stellen om onze leerlingen aan het lezen te krijgen. Heel blij word ik van berichtjes van mensen die zich betrokken voelen bij wat we doen. En natuurlijk kan ik met een brede glimlach tijdens mijn leesuur rondkijken als een van de jongens verzonken is in Match en als een van de winnaars van onze winacties even terugbladert naar de bladzijde waar een illustrator een tekening speciaal voor haar maakte. Als ik deze boeken niet had gelezen, de mensen erachter niet had ontmoet dan was dat niet op deze manier gebeurd.

Als ik denk aan onze blogjes, de leestips, aan de buitenboekse activiteiten tijdens de lessen, aan schrijversbezoeken en het leesuitnodigende lokaal, dan denk ik dat er heus stapjes in de goede richting gezet worden. Deze stapjes zijn misschien niet meetbaar en ik geloof ook niet dat ik dat ik dat belangrijk vind. De school waar jij werkt is een heel andere dan ‘mijn’ school, toch hebben al onze leerlingen het nodig om geïnspireerd te worden, een docent kan iemand zijn die iets laat stromen. Joke van Leeuwen zei zaterdag in een interview in Trouw: “Heel veel van het mooiste is niet meetbaar.”

Mijn infuus was sneller klaar met stromen dan mijn gedachten en mijn telefoon vond het ook tijd om heel iets anders aan de orde te stellen. Het volgende bericht was er een van een collega. Een mentorleerling is geschorst toen hij in een vrij uur (wie weet veroorzaakt door mij) had aangekondigd dat hij mijn collega het liefst…. Ik zal niet in detail treden, maar het was een schorsing waard. Met mijn beide beentjes op de grond en een onderhuidse tinteling verliet ik het daghospitaal.

Liefs, Heleen

Trots op jou ook

Afbeelding: Heleen aan het infuus

De gebroeders Maxilari & Alles wat beweegt – Boekenweekaanwinsten van Heleen

Komend weekend is alweer het laatste weekend van de boekenweek. Zowel Janneke als Heleen deden zichzelf in deze week een paar boeken cadeau. Tijd om hun aanwinsten te delen. Je weet maar nooit, misschien brengt het je op ideeën. Heleen koos voor De gebroeders Maxilari van David Pefko en Alles wat beweegt van Susan Smit.

Bij ons thuis werden vroeger tijdens de boekenweek wel boeken gekocht, maar ik kan me niet herinneren (sorry mam) dat ik tijdens de kinderboekenweek ook altijd een boek mocht uitzoeken. Ik heb zelfs even gecontroleerd of de kinderboekenweek al wel bestond in mijn jeugdjaren. Boeken zijn natuurlijk ook niet gratis en mijn ouders moesten creatief zijn om ons gezin financieel draaiend te houden.

Nu ik zelf moeder ben (al 22 jaar) geef ik mijn kinderen altijd een boek voor hun verjaardag, ook op 5 december is er iets te lezen, er gaan boeken mee op vakantie en ze weten dat ze niet zonder boek een boekhandel hoeven te verlaten als ze mij meegenomen hebben. Heerlijk dat ik dat kan doen én dat ze beide plezier beleven aan lezen. Sjonge, wat een ouwe taart ben ik…

De Gebroeders Maxilari staat al een tijdje op mijn lijstje. In recensies had ik gelezen dat het een schelmenroman met veel humor zou zijn en scherpe randjes. Omdat ik bij mijn keuze voor boeken voor jongvolwassenen vaak wat zwaardere thema’s opzoek, leek het me fijn om weer eens grijnzend achter mijn boek te zitten. Ik hoop me te verbinden met de twee boevige types die grenzen opzoeken en avonturen aangaan. De Gebroeders Maxilari lijkt me een fijn boek voor de bovenbouw van havo/vwo.

Meestal ben ik een beetje bang voor alles dat lijkt op een gedetailleerde geschiedenisles, dus wanneer ik een boek uitzoek voor mijn eigen plezier is dat meestal geen historische roman. Van Susan Smit heb ik al meer romans gelezen. Vloed en Elena’s vlucht vertelden de verhalen van sterke vrouwen die tegen de stroom van de tijd hun eigen keuzes maakten. Ik hoop in Alles wat beweegt weer mee te leven met een krachtige hoofdpersoon, ik verwacht geen oordeel of een moralistische ondertoon en stel me graag open voor een vleugje sensualtiteit en spiritualiteit. Ik heb Alles wat beweegt nog niet gelezen, maar ik stel me voor dat bovenbouwers in het
vwo er van kunnen genieten.

Nieuwsgierig geworden?

Klik hier om het boek De gebroeders Maxilari of Alles wat beweegt te bestellen.

Mijn leeftijdsadvies voor De gebroeders Maxilari: Vanaf klas 4 havo & vwo | Uitgever: Prometheus | Auteur: David Pefko | Verschenen: 27 oktober 2023 | Prijs: €24,99

Mijn leeftijdsadvies voor Alles wat beweegt: klas 5 & 6 vwo | Uitgever: Lebowski | Auteur: Susan Smit | Verschenen: 5 maart 2023 | Prijs: €23,99

Boekenweektips voor het VO – Thema: Bij ons in de familie

De boekenweek 2024 is volop gaande en hoewel we meestal alleen leestips geven voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs pakken we er deze week ook wat volwassen literatuur bij van o.a. de boekenweekthemalijst.

Janneke dook in de thematitels en koos daaruit vier boeken voor de bovenbouw die leuk zijn om te lezen voor je leeslijst. Heleen koos voor de onderbouw vier titels uit, passend bij het boekenweekthema. Want ook al staan jeugdboeken tijdens de boekenweek niet centraal, het thema ‘Bij ons in de familie’ is uiteraard ook breed vertegenwoordigd in de jeugdliteratuur. Boeken zijn bijzonder geschikt om je te vertellen dat een thuis een heel andere plek kan zijn dan een gezinnetje met twee verdienende ouders, een labrador en vrolijke hobby’s.

In onze lijst vind je niet alleen vrij nieuw werk, je leert er ook een paar boeken kennen die al wat ouder zijn en die bijzondere verhalen vertellen over niet alledaagse thuissituaties.

Geniet van deze feestelijke week en onze leeslijst voor klas 1 t/m klas 6!

We moeten je iets vertellen – Marlies Slegers

In We moeten je iets vertellen leef je mee met Hazel, die net gehoord heeft dat haar ouders gaan scheiden. Niet alleen de boosheid en het onbegrip zijn belangrijk in dit verhaal, ook vriendschap en acceptatie laten je een zomer op een eiland beleven die misschien wel heel anders bedoeld was.

Leeftijdsadvies: 1e klas | Uitgeverij: Luitingh Sijthoff | Verschenen: 25 mei 2023| €16,99 | Hier te bestellen

Tiffany Dop – Tjibbe Veldkamp

Tiffany Dop, bats veur de kop, is een meisje waar de stoerste kinderen bang voor zijn. Ze woont in een achterbuurt, haar moeder werkt in de prostitutie en haar broers roken en vechten graag. Tiffany ontdekt haar heel andere kant, ze blijkt lief en zacht te kunnen zijn. Tiffany bedenkt een ongewoon plan om ruimte te geven aan die nieuwe kant van zichzelf.

Leeftijdsadvies: 1e & 2e klas | Uitgeverij: Lemniscaat | Verschenen: 17 december 2021 (nieuwe uitgave)| €14,99 | Hier te bestellen

Voor jou 10 anderen – Mirjam Oldenhave & Cynthia van Eck

Voor jou 10 anderen is al een wat ouder boek uit de Slash-reeks. Voor deze reeks werkten schrijvers samen met ervaringsdeskundigen, samen vertelden ze een verhaal dat echt gebeurd is. Voor jou 10 anderen gaat over Cynthia die als baby bij een bijzonder pleeggezin terechtkomt. Ook al gaat niet alles in dat gezin ‘zoals het hoort’, het is toch haar ‘thuis’ en het is spannend als mensen van buitenaf zich daarmee gaan bemoeien.

Leeftijdsadvies 2e & 3e klas|Uitgeverij: Querido | Verschenen: 10 juli 2009 | €7,99 (e-book) | Hier te bestellen

Birk – Jaap Robben

Het lijkt zo mooi, opgroeien op een eiland waar maar een paar mensen wonen. Dicht bij de natuur leer je veel over een grote wereld in het klein. Maar wat gebeurt er met je als je een groot geheim met je meedraagt dat je met niemand kunt delen? En wat gebeurt er met je als die paar mensen om je heen keuzes maken waar jij niet bij betrokken wordt?

Leeftijdsadvies 3e & 4e klas | Uitgeverij: De Geus| Verschenen: 13 juli 2022| €17,50 | Hier te bestellen

Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel? – Francine Oomen

Hoewel het leven als tiener niet altijd makkelijk lijkt, is volwassen zijn ook niet altijd alles. Volwassen zijn in deze tijd, hoe doe je dat? Doe je het alleen, of durf je het samen? Na vijfentwintig jaar ‘Hoe overleef ik’ is er nu het eerste deel voor de volwassen geworden lezers van toen, waarin de vertrouwde personages in de twintig zijn.

Leeftijdsadvies: 3e & 4e klas | Uitgeverij: Volt | Verschenen: 12 september 2023 | €22,50 | Hier te bestellen

Bloedlijn – Simone van der Vlugt

Liefhebbers van de historische jeugdboeken van Simone van der Vlugt kunnen naadloos door naar haar volwassen literatuur. Deze keer beschrijft ze een machtsstrijd tussen Koning Willem II met West-Friesland. Ondertussen wordt hij vader van twee zoons: de wettige Floris en de bastaard Alard. Jaren later brengt het lot de twee jongemannen samen om de familie-eer te redden.

Leeftijdsadvies: 3e & 4e klas | Uitgeverij: Ambo Anthos | Verschenen: 6 februari 2024 | €24,99 | Hier te bestellen

Nirwana – Tommy Wieringa

Hoewel Joe Speedboot in menig leeslijstje wordt meegenomen, is het ook weleens leuk om iets anders van Tommy Wieringa te lezen. Onlangs verscheen er een smeuïg boek van zijn hand, dat deels gebaseerd is op het waargebeurde verhaal van de rederijfamilie Heerema. Het gaat over de kunstenaar Hugo Adema, die uit een roemruchte familie stamt. Wanneer zijn vroegere gouvernante overlijdt, duiken in haar huis de verloren gewaande dagboeken van zijn grootvader Willem Adema op, die een ontstellend licht werpen op diens oorlogsjaren.

Leeftijdsadvies: 4e & 5e klas | Uitgeverij: De bezige bij | Verschenen: 19 september 2023 |€29,99 | Hier te bestellen

Luister – Sacha Bronwasser

Veel examenkandidaten doen na hun examens een tussenjaar. Hoewel hoofdpersonage Marie niet specifiek voor een tussenjaar kiest is het niet moeilijk om je voor te stellen waarom ze opeens naar het buitenland vertrekt, om zich daar onder te willen dompelen in een andere taal en een ander leven. De eenentwintigjarige Marie vertrekt in 1989 halsoverkop naar Parijs en gaat aan de slag als au pair. Om grip te krijgen op het leven, schrijft ze. Pas een half mensenleven later komt het verslag van haar leven terecht bij Flo, de persoon die haar vlucht veroorzaakte.

Leeftijdsadvies: 5e & 6e klas | Uitgeverij: Ambo Anthos | Verschenen: 8 februari 2023 | €23,99 | Hier te bestellen

Boekenweekgeschenk: Gezinsverpakking – De Chabotten

Wie deze week voor minimaal €15 aan Nederlandstalige boeken koopt krijgt daar het boekenweekgeschenk Gezinsverpakking bij cadeau, geschreven door de schrijversfamilie Chabot. Splinter Chabots werk wordt vaak gelezen op middelbare scholen, wie weet slaat deze kleine familiebundel ook wel aan.

Uitgeverij: CPNB | Verschenen: 16 maart 2024

In de mist van Golden Gate Park & Aleksandra – Boekenweekaanwinsten van Janneke

De boekenweek is begonnen en zowel Janneke als Heleen doen zichzelf in deze week graag een boek cadeau. Soms zelfs meer dan één. Tijd om hun aanwinsten te delen. Je weet maar nooit, misschien brengt het je op ideeën. Janneke koos voor In de mist van Golden Gate Park van Murat Isik en Aleksandra van Lisa Weede.

Het thema van deze boekenweek is ‘bij ons in de familie’ en over familietradities gesproken… Bij mij in de familie kreeg je in de kinderboekenweek altijd een boek, want een leesfeest moet je vieren. En die traditie heb ik, toen ik op mezelf ging wonen, doorgetrokken naar de boekenweek voor volwassenen. Meestal ga ik naar de boekhandel met een specifieke missie -een bepaalde titel of een cadeau-, maar tijdens de boekenweek laat ik me verrassen.

In de mist van Golden Gate Park is dit jaar verkozen tot één van de vijfentwintig thematitels van de boekenweek. Het gaat over de student Metin die in San Francisco gaat studeren en vastbesloten is zijn oude zelf achter zich te laten. Een paar weken na zijn aankomst, vinden de aanslagen van 11 september plaats. Hij stort zich op het keuzevak Creative Writing en ontmoet de mysterieuze Joan. Genoeg over de inhoud. Eerlijk gezegd zou ik het alleen al willen lezen vanwege die zebra op de cover die tot aan zijn buik in het water staat.

Het boek Aleksandra staat al geruime tijd op mijn TBR-lijstje, omdat het inzicht geeft in de achtergrond van het zwaar getroffen land Oekraïne. Het is het verhaal van een familie tussen Oost en West die maar niet loskomt van een gebied dat nooit rust lijkt te vinden. Ik zie het de laatste jaren vaak voorbij komen op mijn tijdlijn en vond het tijd om het zelf ook eens te lezen.

Beide boeken zijn denk ik geschikt voor de leeslijst van de bovenbouw. Ik heb de eerste hoofdstukken van In de mist gelezen en denk dat het voor scholieren niet moeilijk is zich te identificeren met de hoofdpersoon die zich als student opeens zelfstandig staande moet en wil houden. Door de actuele relevantie van Aleksandra verwacht ik daar ook geïnteresseerden voor onder politiek betrokken jongeren, ook al is het leesniveau nog best pittig.

Ik ben benieuwd wat jullie aanschaffen tijdens de boekenweek. Laat je me de goeie tips weten?

Nieuwsgierig geworden?

Klik hier om het boek In de mist van Golden Gate Park of Aleksandra te bestellen.

Mijn leeftijdsadvies voor In de mist van Golden Gate Park: Vanaf klas 4 havo & vwo | Uitgever: Ambo Anthos | Auteur: Murat Isik | Verschenen: 27 februari 2024 | Prijs: €34,95

Mijn leeftijdsadvies voor Aleksandra: Examenklas havo & vwo | Uitgever: De bezige bij | Auteur: Lisa Weeda | Verschenen: 4 november 2021| Prijs: €8,99

Welkom thuis, chrononauten – Dirk Weber – Tip van Janneke

Wie het boek Welkom thuis, chrononauten bekijkt kan wel raden waar het over zal gaan. Het boek ademt de vormgeving van de jaren 50 en heeft wel iets weg van de destijds zeer populaire sciencefiction tijdschriften. ‘Chronos’ staat vanuit de Grieks mythologie voor de meetbare tijd, dus in het rijtje van astronauten en kosmonauten kon het bijna niet anders of chrononauten zijn reizigers in de ruimte en de tijd. Een omslag als deze had niet beter gekozen kunnen zijn, maar vereist wel wat algemene kennis om op aan te kunnen slaan.

Als 13-jarige heb ik zelf een tijd de ambitie gehad om een verhaal over tijdreizen te schrijven en ik schreef op die leeftijd schriften vol met theorieën over wormgaten en meeslepende geschiedsveranderingen die mogelijk werden gemaakt door kleine aanpassingen in het verleden. De tiener in mij veerde dan ook direct op toen ik in de Querido-catalogus een boek zag staan waarin schrijver Dirk Weber met deze thematiek aan de slag is gegaan.

Het verhaal speelt zich af in de jaren 50 en gaat over de talentvolle jonge tekenaar Barend, een weesjongen die in het leven voornamelijk op zichzelf is aangewezen. Op een dag wordt hij op zijn tekeningen aangesproken in het park en geronseld om voor een veilinghuis te komen werken. Voor hij een opleiding en contract krijgt aangeboden moet hij zijn bekwaamheid aantonen met een reeks wonderlijke opdrachten. Eenmaal aangenomen blijkt Barend niet voor zomaar een baan te hebben getekend. Hij wordt chrononaut; een tijdvaarder. Hij krijgt de opdracht om verdwenen kunstwerken van oude meesters in de tijd op te sporen en veilig te stellen voor de toekomst. Op het eerste gezicht lijkt dit een edelmoedige taak, maar op de achtergrond blijken andere belangen een grote rol te spelen.

Zoals elke weesjongen verlangt ook Barend naar zijn ouders en vindt verborgen in de tijd brokjes informatie over zijn vader en zijn moeder. Hoewel hem op het hart wordt gedrukt niets in het verleden te veranderen en daar zo kort mogelijk te verblijven, is de verleiding te groot om niet op zoek te gaan. Natuurlijk komt er ook nog een hartstochtelijke, maar niet uitvoerig beschreven, liefde voorbij terwijl ondertussen de logistiek van een aantal roofacties uit de doeken wordt gedaan.

Voor volwassenen die graag jeugdboeken lezen is Welkom thuis, chrononauten ongetwijfeld een gelaagde sensatie, maar bij de beoogde jongerendoelgroep is dat niet meteen een gelopen race. Enig doorzettingsvermogen is in het eerste deel van het boek wel nodig, want het verhaal komt traag op gang. Dirk wil duidelijk niet zomaar met een ongefundeerde verhaallijn over tijdreizen op de proppen komen -zoals zoveel boeken over dit thema wel doen-, maar wil een geloofwaardige wereld neerzetten. Dit heeft als gevolg dat er wel erg veel details worden opgevoerd die het verhaal in eerste instantie vertragen. Toch loont het wel de moeite om die eerste honderd pagina’s door te zetten, want eenmaal op stoom gekomen ontvouwt zich een vernuftige avonturenroman.

Zelf heb ik genoten van dit spannende verhaal, waarin kunstroof iets nobels krijgt en tijdreizen aannemelijk lijkt. Ik zal er dan ook hard mijn best voor doen om dit boek aan de man te brengen bij mijn leerlingen, al was het alleen al omdat schilderkunst in dit verhaal de vanzelfsprekende waardering krijgt die het in onze huidige samenleving -waarin kunst en cultuur steeds vaker een ondergeschoven kindje lijken te zijn- ook zou moeten hebben. Het ontzag en enthousiasme dat Barend overvalt werkt aanstekelijk, wanneer hij oude meesters uit diverse eeuwen van dichtbij mag aanschouwen tijdens hun schilderwerk. Ik schilder zelf ook graag en snap heel goed hoe waanzinnig het moet zijn om teken- en schilderles te krijgen van iconen uit een vorige eeuw.

Hoewel Dirk Weber al een aantal prijswinnende titels op zijn naam heeft staan, waren zijn boeken me niet eerder opgevallen. Welkom thuis, chrononauten was een goed begin en smaakt naar meer.