Bekijk hieronder het overzicht met columns die Janneke de afgelopen jaren in briefvorm heeft geschreven aan Heleen.
Janneke: Een klein volkje
Terwijl ik in de trein naar Leeuwarden zit, luister ik naar een gesprek over Friesland tussen een moeder en haar jonge kinderen. De kinderen zijn duidelijk nog nooit in Friesland geweest en ik ben onder de indruk van de vertelkunst van hun moeder. Ze doet een beroep op hun verbeeldingskracht met mooi taalgebruik. Lees meer.
Janneke: Verkeerd geboekt
Het leek zo leuk, die economie-opdracht waarbij de kinderen een vakantie moesten ‘boeken’ en een folder voor een reisgids moesten maken. Toen ik deze week een vakantiebestemming voor de zomer zocht moest ik opeens weer denken aan onze ernstig geschrokken leerling van een paar jaar geleden. Hij kreeg een 10 voor z’n opdracht, maar heeft er nachtenlang van wakker gelegen. Lees meer.
Janneke: Daar zit een luchtje aan
Wat zich onder leerlingen online allemaal voordoet heeft directe gevolgen voor de sfeer in de klas. En toch kun je er als docent niet altijd de vinger op leggen wat er aan de hand is. Een paar weken terug deed zich een wonderlijk voorval voor tijdens mijn les. Lees meer.
Janneke: Midnight Release Party
Volgende week maandag ga ik naar de Midnight Release Party in de Utrechtse boekhandel Broese, waar rond middernacht de verkoop van het nieuwste deel in de Hongerspelen-boekenreeks van start gaat: Dageraad boven de boete. Leerlingen uit de derdeklas blijken ook te gaan. Lees meer
Janneke: Dichter bij de seizoenen
Bij het inleveren van zijn opdracht kijkt hij me triomfantelijk aan en overhandigt me zijn gedicht alsof hij een statement wil maken: ‘Ik heb het gewoon over gras gedaan, dat is ook natuur.’ Lees meer.
Janneke: ‘Iedere voorlezer heb z’n nalezer’
Ik geloof dat het een uitspraak is van schrijver Jan Paul Schutte. Een waarheid als een koe. Dat blijkt ook uit recent onderzoek dat in september werd gepresenteerd, waarin zichtbaar wordt hoe de afnemende interesse voor lezen gelijk loopt met de afnemende aandacht voor leesopvoeding thuis. Lees meer.
Janneke: Jólabókaflóð
Wist je dat IJsland een ultiem schrijf- en boekenland is? Waar bijna iedere inwoner poëzie, proza en literatuur ademt? Ook tijdens de feestdagen nemen boeken een prominente plaats in IJsland in tijdens Jólabókaflóð op kerstavond: de boekenvloed. Lees meer.
Janneke: Volgsystemen
Ik herinner me nog goed hoe ik als tiener soms een onvoldoende even voor mezelf bewaarde totdat ik ook een goed cijfer had behaald. Zodat ik daarna op quasi volwassen toon aan mijn ouders voor kon leggen: ‘Ik heb goed én slecht nieuws. Waar zal ik mee beginnen?’ Lees meer.
Janneke: De schoolfotograaf
Verwaaid, met natte plakharen en hier en daar een beetje uitgelopen mascara staan ze beteuterd in de gang. Alle voorgaande schoolweken was het zo goed als droog, maar uitgerekend op deze dag zijn m’n brugpiepers door een gordijn van regen naar school gefietst. Lees meer.
Janneke: Altijd herfst in Stars Hollow
Je realiseert je pas echt dat je ouder bent geworden als je naar de Gilmore Girls kijkt en de vriendjes van Lorelai aantrekkelijker vindt dan die van Rory. Lees meer.
Janneke: ‘Ik voelde me dom‘
‘Ik heb de mooiste baan van de wereld,’ zegt hij stralend. Als jongerenwerker leerde ik hem 10 jaar geleden kennen tijdens een zomerkamp. Een bewegelijke jongen, de sociale spil in de groep. Ik vierde met hem mee dat hij het vmbo glansrijk had doorstaan. Lees meer.
Janneke: ‘Ik ben in de verkeerde tijd geboren’
Ze is 15 jaar en nu al teleurgesteld in de liefde. Al twee jaar lang komt ze zo nu en dan naar mijn keuze-uur om haar hart te luchten over de onvolwassenheid van haar mannelijke leeftijdsgenoten en hun ploertige gedrag tijdens een date, een chatgesprek of een feestje. Lees meer.
Janneke: ASMR & Luisterboeken
Hoe heerlijk een luisterboek ook kan zijn, persoonlijk val ik er meestal van in slaap. Is dat een belediging voor het verhaal? Ik vind van niet, want blijkbaar bereik ik een totale staat van ontspanning. Lees meer.
Janneke: ‘Ik ken jou niet’
‘Halloooo,’ roep ik blij, terwijl ik zelfverzekerd de kofferbak open trek van de voor mij zo bekende blauwe auto. Ik gooi mijn tas erin. Maar wanneer ik op de bijrijdersstoel plaatsneem realiseer ik me dat er iets mis is gegaan. Lees meer.
Janneke: ‘Het zal de leeftijd zijn’
Een tijdje terug had ik een paar Nike Air Force One gewonnen. M’n klas was onder de indruk: ‘Echt? Nice! Welke?’ ‘Ik mocht kiezen,’ zei ik. Lees meer.
Janneke: De gestolen kapstok
‘Ik wilde nog even sorry zeggen.’ Hij staat bij mijn bureau te dralen terwijl hij naar zijn vrienden roept: ‘Ga maar vast!’ Hij haalt een leesboek uit zijn tas. ‘Ik had dit boek -zonder te vragen- van je geleend en daarna heel lang gehouden. Hier is het weer terug.’ ‘Ah,’ zeg ik, ‘die miste ik al. Fijn dat je het hebt teruggebracht. Was het mooi?’ ‘Ja best.’ Lees meer.
Janneke: Liefde in de lucht
De aankondigingen voor Valentijnsdag zijn opgehangen en daarmee is de (mogelijke) liefde het gesprek van de dag. Er kunnen anoniem rozen worden verstuurd op de 14e. Het jaarlijks terugkerende vraagstuk hierover kent geen eenduidig antwoord: Ben je als ontvanger van zo’n roos cool of is het juist gênant? Lees meer.
Janneke: Elke dag deo
Het is de eerste les in het jaar 2024. De kerstvakantie is voorbij, dus ik bespreek met de klas hun goede voornemens voor het komende jaar. Er worden grote wereldverbeterende voornemens geopperd, met name op het gebied van klimaat en duurzaamheid. Ik leg uit dat ik dat heel nobel vind, maar dat het ook iets kleiner mag. Lees meer.
Janneke: ‘Docenten zijn net kinderen’
Annie M.G. Schmidt vertelde ooit dat iedereen een mentale leeftijd heeft. Ze schatte zichzelf in op een jaar of acht en verklaarde daarmee haar succes in de jeugdliteratuur. Mijn persoonlijke leeftijd schat ik in op een jaar of vijftien en bij mijn collega’s op school heb ik ook zo mijn vermoedens. Lees meer.
Janneke: Luchtballondebat
Daar stond ik dan tussen Chantal Janzen en Sinterklaas in de fictieve luchtballon van het brugklasdebat. De leerlingen hadden bekende namen in een pot gestopt en een andere bekende naam getrokken. Mijn naam zat er ook bij. Stel dat de luchtballon dreigt neer te storten, wie gooi je er dan als eerste uit? Lees meer.
Janneke: ‘Ik lig er wakker van.’
‘Ik lig er wakker van,’ zegt hij met een zorgelijke blik. Met de brugklassers ben ik op excursie naar het Geofort, waar we workshops krijgen over (het behoud van) de aarde. Een leerling vertelt dat hij zich heel erg zorgen maakt over het klimaat. Hij vraagt zich hardop af waarom de politiek zo weinig rekening houdt met de toekomst. Lees meer.
Janneke: Gossip Girl
‘Wist je dat… mevrouw Rauwerda van Bevo heel vaak in het Bevo-magazijn te vinden is met meneer Scheringa van Bio? Wat doen ze daar en zou Scheringa’s vrouw dat wel goed vinden?’ Ik schreef dit samen met mijn redactie bij de ‘wist je datjes’ in de schoolkrant toen ik in de tweede zat. De docenten konden er smakelijk om lachen. Lees meer.
Janneke: Klaar voor de start
De eerste week van school is voor een brugpieper ontzettend spannend. Een nieuwe klas, nieuwe school, nieuwe docenten en nieuwe gewoontes. Het ene kind heeft er ontzettend zin in en de ander kijkt er als een berg tegenop. Waar de ene het liefst nog met Lego wil spelen, verheugt de ander zich op chillen in de aula. Lees meer.
Janneke: Zomerkamp
Weet je nog die keer dat ik verkleed was als hamster en jij je kind in een outfit van plastic Albert Heijn-tassen kwam afleveren om een week met mij op zomerkamp te gaan? Deze week mocht ik sinds lange tijd weer eens op kamp. Op windsurfkamp met leerlingen uit de onderbouw. Lees meer.
Janneke: We zijn er (bijna)
‘Wil je m’n Wakker Worden-afspeellijst? Die is precies een busreis lang,’ vroeg een leerling laatst, toen ik hem na 10 minuten gapen nog steeds niet had opgemerkt op de stoel tegenover me in de bus. Ik zag er blijkbaar verkreukeld uit. ‘Nou graag,’ grijnsde ik. ‘Alle kleine beetjes helpen.’ Lees meer.
Janneke: Beleef de lente
Wij zijn drukke fladderaars. We houden van prikkels, we veroorzaken prikkels en zijn soms overprikkeld. We raken snel afgeleid en kunnen ons goed voorstellen hoe leerlingen last kunnen hebben van overprikkeling. Zo nu en dan doe ik daarom een experiment in de klas. Mijn laatste experiment heet: Beleef de lente. Lees meer.
Janneke: Dark Academia
Subculturen zijn van alle tijden en het leuke van voor de klas staan is dat je volledig up to date blijft van de laatste trends en stromingen. Soms kom je dan een subcultuur tegen waarvan het bijna spijtig is dat het er niet was toen je zelf op het voortgezet onderwijs zat, want wat zou ik hebben genoten van Dark Academia. Lees meer.
Janneke: Voor paal staan
Met m’n tweede klassen ben ik op excursie naar het Scheepvaartmuseum. Wanneer we bijna bij het museum zijn gearriveerd geef ik in de bus nog snel wat instructies over de verzamelplaats voor de terugreis. Iemand steekt z’n hand op en vraagt bijdehand: ‘En wat als ik tóch te laat ben? Misschien wil ik op de terugweg nog even kibbeling halen’ Lees meer.
Janneke: Mijn geheime boekengenootschap
Soms maak je iets in het echte leven mee waar geen boek tegenop kan. Zo werd ik per ongeluk lid van een geheim boekengenootschap toen ik net in Utrecht woonde. Vlakbij het station was een Boekspot: een boekenkamer waar je boeken kon achterlaten en mee kon nemen. Daar trof ik op een dag een briefje aan. Lees meer.
Janneke: ‘Kom jij uit de vorige eeuw?’
‘Wacht ik zet m’n bril even op,’ zeg ik, terwijl ik een beoordeling in magister in wil voeren, ‘ik kan het zo niet lezen.’ Ik word verbaasd aangekeken: ‘Jeetje, dan ben je echt veel ouder dan ik dacht.’ ‘Hoe oud denk je dat ik ben?’ Ik trek een wenkbrauw op. ‘Ja, wow… euhm… Kom je nog uit de vorige eeuw?’ Lees meer.
Janneke: ‘In verhalen durf ik alles’
De eerste helft van dit schooljaar zit erop en nu het kerstvakantie is kijken we terug op een goeie start van onze gezamenlijke blog. Tijd om wat meer over onszelf te vertellen aan onze lezers. Laten we beginnen met een toelichting over onze favoriete boeken en onze liefde voor lezen. Lees meer.
Janneke: Winterverhalen
‘Waarom is het in zoveel sprookjes winter?’ vroeg een opmerkzame eersteklasser me een paar weken geleden tijdens zijn sprookjesonderzoek, een fictie-opdracht. Een goeie vraag. ‘Ja, waarom eigenlijk?’ vroeg ik de klas, ‘Wie heeft een goed antwoord op die vraag?’ Lees meer.
Janneke: Groente met een O: Aubergine!
Vorig jaar ontdekte ik in jouw taalspelletjeskast een door mij al lang vergeten klassieker. Het groeide uit tot mijn favoriete spel tijdens verloren lesminuten. Ik besloot het mezelf cadeau te doen deze zomer. Sindsdien is het onderdeel van mijn basisuitrusting op school. Lees meer.
Janneke: De blauwbilgorgel
Net zoals jij en ik ons eigen en elkaars columns redigeren, zo laat ik mijn leerlingen ook hun eigen werk en dat van elkaar nakijken. Maar het creatieve taalgebruik van mijn praatjesmaker uit de derde klas, wordt niet begrepen door de praktische dames naast hem. Lees meer.
Janneke: Fietscompetitie
Wat voor jou de normaalste zaak van de wereld is, is voor mij pas sinds kort mogelijk: ik ga op de fiets naar school. Onderweg naar school kom ik tegenwoordig dus ook leerlingen tegen. En het is me een eer te na om me door iedereen voorbij te laten fietsen. Ze moeten niet denken dat ik geen conditie heb. Waarom eigenlijk? Lees meer.
Janneke: Eerste Schooldag
‘Een paar dagen geleden zat ik bij de kapper. Want wie wil er nou niet een goede eerste indruk achterlaten op de eerste schooldag? Daar hoort voor mij een frisse coupe bij. Naast me zit een meisje van een jaar of twaalf in de kappersstoel. Ze twijfelt of ze voor een pony moet gaan.’ Lees meer.
Hoe was het op school? 